Reja: I. Fuqarolar muhofazasining asosiy vazifalari

22-jadval

Ofatlar turi	AQSh	Dunyonin g qolgan davlatlari	Umumiy miqdori
Tabiiy ofatlar (1938-1977-yillardagi statistika
ma'lumotlari)Suv toshqinlari	1,12	7,03	8,15
Bo'ronlar	0,70	4,50	5,20
Zilzilalar	0,10	4,12	7,22
Tornado	1,98	-	-
Meteoritlar	0,0001	-	-
Texnogen ofatlar (1959— 1978-yillar bo'yicha statistika ma'lumotlari)
Aviatsiya	5,05	18,25	23,30
Avtomobil	1,20	16,80	18
transportiSuv transportlari	1,95	13,10	15,05
Yong'inlar va portlashlar	3,60	9,45	13,05
Temir yo'l transporti	0,35	9,0	9,35
Shaxtalar	0,75	5,30	6,05
Plotinalar	0,14	0,45	0,59

Amerika Qo'shma Shtatlarida olib borilgan tadqiqotlar asosida tabiiy va texnogen fojialar haqidagi umumiy ma'lumotlar bor va bu fojialarni butun dunyo bo'yicha bo'layotgan xuddi shunday voqealar bilan solishtirilgan ma'lumotlar ham mavjud. Bunda halokatli fojia sifatida Butun dunyo Sog'liqni saqlash tashkiloti tomonidan qabul qilingan talabga muvofiq 10 dan ortiq kishining halokati bilan yakunlangan favqulodda hodisalar sanaladi.
Yuqorida keltirib o'tilgan jadvaldan ko'rinib turibdiki, tabiiy va texnogen ofatlarning umumiy nisbati 1:4. Tabiiy ofatlar orasida, shuningdek, Rossiya mutaxassislarining fikrlari bo'yicha ham birinchi o'rinni suv toshqinlari (8,15%) egallaydi undan keyin zilzilalar (7,22%), bo'ronlar (5,20%). Texnogen ofatlar orasida umuman harakatlanish vositalari, ya'ni aviatsiya, atomobil, suv transportlari va temir yo'l transportlarida (65,7%) uchrashi keltiriladi.
Rossiya grajdan muhofazasi va favqulodda hodisalar ilmiy tekshirish instituti ma'lumotlariga asosan Rossiya hududidagi asosiy yirik favqulodda hodisalar natijalari quyidagi jadvalda keltiriladi.
23-jadval

Yillar	Favqulodda hodisalar soni			Zarar ko'rganlar soni, ming	xalok bo'lganl ar
	Hamma si	Texnoge n ofatlar	Tabiiy ofatlar
1991	334	209	125	25	236
1992	1015	769	246	68	947
1993	1027	905	122	18	1320
1994	1322	1097	225	51	672
1995	1369	1088	281	57	4679
1996	1349	1034	315	20	2120
1997	1665	1174	360	83	1735

Umum qabul qilingan qoidalarga asosan ofatlar og'irlilik darajasiga qarab quyidagicha sinflanadi:
— kichik ofatlar, bunda halok bo'lganlar va jarohatlanganlar soni 25—100 kishi, kasalxonaga yotishi kerak bo'lganlar soni 10—50 kishi.
— o'rtacha, bunda halok bo'lganlar va jarohatlanganlar soni 101 — 1000 kishi, kasalxonaga yotqizilishi kerak bo'lganlar soni 51—250 kishi.
— katta, bunda halok bo'lganlar va jarohatlanganlar soni 1000 dan ortiq va kasalxonaga yotqizilishi kerak bo'lganlar soni 250 kishidan ortiq.
Shundan kelib chiqib, dunyodagi XX asr davomida yuz bergan eng yirik ofatlarni keltirib o'tish foydadan holi bo'lmaydi, chunki o'quvchilar ongida yirik ofatlar tasawurini hosil qilish o'zimizdaham shunday holat yuz berganda unga qarshi kurashish chora- tadbirlarini puxta o'ylab olib borishlariga zamin yaratadi. Yana shuni ham ta'kidlash joizki, tabiiy ofatlarni bo'lishi mumkin yoki mumkin emasligini oldindan aytib berish imkoniyati hozircha yo'q. Hozirgi yaqin davrlarda bo'lib o'tgan tabiiy ofatlarni ko'pchiligini yer yuzasining asrning oxirgi yillarida isiganligi va bu ekologiya muvozanatini buzilganligi bilan bog'liqligini ta'kidlovchi olimlar safi ortib bormoqda. Ulaniing fikrlarini inkor qilmagan holda, shuni ham ta'kidlash joizki, hozirgi zamon taraqqiyoti va dunyo hamjamiyatining sa'y-harakati qay darajada bo'lishidan qat'i nazar rivojlanish darajasi energiya ishlab chiqarish hisobiga o'sishi muqarrar va bu muqarrarlik ekologiyani yaxshilash hisobiga amalga oshirilishi mumkin deb hisoblash ham safsatabozlikdan boshqa narsa emas. Shunday ekan hamma mamlakatlar va davlatlar ekologiyaga e'tibor beradi deb aytish qiyin.