Режа Хотира ҳақида тушунча. Хотиранинг нерв-физиологик асоси. Хотира турлари, Хотира

Мнемоника

• Эсда қолдиришни енгиллатиш мақсадида сунъий равишда махсус чизмалар, шартли белгилар тариқасида қўлланилдиган усуллар йиғиндиси

Эсда олиб қолиш

• Илгари идрок этилган таассуротлар ёрдамида хотира изларининг сақланиши. Эсда олиб қолишнинг мустаҳкамлиги ёд олинган материалнинг қанча вақт эсда сақланиши ва унутиш тезлиги даражаси билан ифодаланади

Эсда қолдириш тезлиги

• Шахснинг муайян материални идрок қилиш билан эсда қолдириш ўртасидаги вақт бирлиги билан белгиланадиган индивидуал хотира хусусияти

Маъносига тушунмай эсда қолдириш

• Муайян материални унинг мазмунига, моҳиятига тушунмасдан, қуруқ ёдлаш асосида эсда қолдириш

Яхлит ва қуруқ ёдлаш

• Эсда қолдириладиган материални бутунлигича, бирданига ёд олиш – бу яхлит ёдлаш.
• Материалнинг мазмунига тушунмасдан ёд олишдан иборат салбий эсда қолдириш – бу қуруқ ёдлаш.

Ихтиёрсиз эсда қолдириш

• Идрок қилинган нарса ва ҳодисаларни, уларнинг айрим белгилари ва хусусиятларини, улар ҳақидаги фикр ҳамда тушунчаларни олдиндан аниқ мақсад қўймаган ҳолда эсда қолдириш

Ихтиёрий эсда қолдириш

• Идрок материалини мақсадга мувофиқ, унинг муҳимлигини англаган ҳолда, иродавий ва асабий куч сарфлаб эсда қолдириш

Сўзма-сўз эсда қолдириш

• Муайян материални, унинг мантиқий боғланишлари, мазмунидан қатъий назар, қандай ёзилган ёки айтилган бўлса, шундай эсда қолдириш

Мантиқий эсда қолдириш

• Материалнинг маъносига тушуниб, унинг алоҳида қисмлари ўртасида мантиқий боғланишлар ҳосил қилган ҳолда эсда қолдириш

Механик эсда қолдириш

• Муайян материални унинг мазмунига, моҳиятига тушунмасдан, қуруқ ёдлаш асосида эсда қолдириш

Қайта эсга тушириш

• Психиканинг илгари мустаҳкамланган мазмунини узоқ муддатли хотирадан чиқариб олиш ва уни амалий хотирага ўтказиш