Reja: Gap, uning xususiyatlari

Fe’l-kesim quyidagicha ifodalanadi:

1)sof fe’l bilan:Xurshida kutubxonadan keldi.

2) Sifatdosh bilan:topshiriqlarning barchasi bajarilgan.

3) Ravishdosh bilan:Tong otgach yo’lga chiqamiz.

Ot-kesim quyidagicha ifodalanadi:

1) bosh,jo’nalish,o’rin-payt,chiqish kelishigidagi otlar bilan.

Masalan:O’zbekistonning poytaxti-Toshkent.

2)Sifat bilanMasalan:suv tiniq.

3)Olmosh bilan.Masalan:Kitob meniki.

4) Otlashgan son bilan.

Masalan:Ikki karra ikki to’rt.

5) Ravish bilan.Masalan:Topganimiz o’rtada.

6) Undov so’z bilan.Masalan:Buyruqni bajarmaganning holi voy.

7)Modal so’z bilan.Masalan:Uning ezgu niyatlari bor.

• Kesim orqali izohlanadigan fikr predmetni anglatadigan, gapning boshqa bo‘laklariga tobe bo‘lmagan bosh bo‘lakka ega deyiladi.

• Ega bosh kelishikdagi birliklar bilan ifodalanib, kim? nima? qayer? so‘roqlaridan biriga javob bo‘ladi.
• Ega quyidagicha ifodalanadi:

• 1. Ot bilan :Quyosh tog’lar ortiga yashirindi.
• 2. Olmosh bilan:Biz albatta kelamiz.
• 3. Harakat nomi bilan:Yozuv tushunarli.

• 4.Otlashgan so’zlar bilan:
• а) sifat bilan:Kuchlilar g’alaba qozondi.
• b) son bilan:oltovlon yo’lga tushdi.
• d)sifatdosh bilan:Yurgan daryo,o’tirgan bo’yra.
• e)ravish bilan:ko’plar bormadi.
• f)taqlid so’z bilan:bolg’aning taq-taqi tinmasdi.
• g) modal so’zlar bilan:bor boricha,yo’q holicha.
• 5.Ibora bilan:hafsalasi pir bo’lgani sezilib turardi.
• 6.Sintaktik birliklar(so’z birikmasi)bilan:Otlarning otxonaga olib o’tilmagani Ziyodillani taajjublantirdi.