Reja: "Estetika" fanining obyekti va falsafiy mohiyati. "Estetika" haqidagi qarashlar tarixi

Estetika va ijtimoiy fanlarning o`zaro aloqadorligi
Nafosat falsafasining ijtimoiy fanlar bilan aloqasi shaxs tarbiyasini kamolga etkazish bilan bog`liq masalalarda uzviy birlikka ega. Zero, ijtimoiy fanlarning tarbiya jarayonidan ko’zlaydigan maqsadi – muqaddas qadriyatlarimiz, yuksak ma’naviyatimiz, buyuk tariximiz va umumbashariy taraqiyot yo’limizning asosi bo’lgan ma’naviy tarbiyani qaror toptirishga bog`liqdir. Zero, Islom Karimovning “Biz xalqimizning dunyoda hech kimdan kam bo’lmasligi, farzandlarimizning bizdan ko’ra kuchli, bilimli, dono va albatta baxtli bo’lib yashashshi uchun bor kuch va imkoniyatlarimizni safarbar etayotgan ekanmiz, bu borada ma’naviy tarbiya masalasi, hech shubhasiz, beqiyos ahamiyat kasb etadi. Agar biz bu masalada hushyorlik va sezgirligimizni, qatiyat va mas’uliyatimizni yo’qotsak, bu o’ta muhim ishni o’z xoliga, o’zi bo’larchilikka tashlab qo’yadigan bo’lsak, muqaddas qadriyatlarimizga yo’g`rilgan va ulardan oziqlangan ma’naviyatimizdan, tarixiy xotiramizdan ayrilib, oxir-oqibatda o’zimiz intilgan umumbashariy taraqqiyot yo’lidan chetga chiqib qolishimiz mumkin”¹,-degan fikrlari ma’naviy tarbiyaning jamiyatimiz uchun muhim zaruriyat va ahamiyatga aylangan ijtimoiy hodisa ekanligini ko’rsatadi.
Nafosat falsafasi va axloq falsafasi. Nafosat falsafasi qadim-qadimlardan buyon ko’pgina fanlar bilan mustahkam aloqada rivojlanib kelgan. Shulardan biri bo’lgan falsafa haqida, ular orasidagi bog`liqlik to’g`risida yuqorida aytib o’tdik. Nafosat falsafasi uchun yana bir yaqin aloqador, «qadrdon» fan axloq falsafasidir.
Nafosat falsafasi va ruhshunoslik.Ma’lumki, insonning ruhiy hayotini o’rganar ekan, ruhshunoslik hissiyotlar masalasiga katta o’rin beradi. Go’zallikni, san’at asarini yaratish va idrok etish ham ma’lum ma’noda hissiyotlar bilan bog`liq. Masalan, oddiy harsang tosh kishida alohida bir hissiy taassurot uyg`otmaydi. Lekin toshga haykaltarosh qo’l urganidan so’ng, undan hayot nafasi, insoniy hissiyotlar ufura boshlaydi. Gap bunda toshga odam qiyofasi berilganida emas, balki shu qiyofaga bir lahzalik insoniy tuyg`ularning jamlanganidadir. Boshqacharoq qilib aytganda, ijodkor toshga o’zi tomoshabinga etkazishni maqsad qilib qo’ygan hissiyotlarning suratini chizadi va oddiy toshni haqiqiy san’at asariga aylantiradi.