Reja: Domna pechining xom-ashyolari

Elektr pechlarida po`lat suyuklantirish.

Xozirgi vaktda metallurgiya va mashinasozlik korxonalarida elektr energiyasining nisbatan arzonligi va yukori xarorat ( 2000oS) xosil kilish mumkinligi tufayli elektr- yey pechlarida pulat ishlab chikarish rivojlanmokda.

Bu maksadda uch elektrodli elektr - yey va induktsion elektr pechlardan foydalaniladi. Elektr - yey pechlari kuprok kullaniladi (8-shakl).

Bunday pechlar, asosan, tsilindrik shakldagi pulat va sferik yeki tekis tubdan iborat. Pechning ichki devori utga chidamli gishtlardan tayerlanadi. Asosiy pechlarning tubi magnezitli gishtlardan tayerlanib, ustiga 150...200 mm kalinlikda magnezitli yeki dolomitli katlam koplanadi. Bunday pechlarning sigimi 400 tonnagacha buladi. Elektrodlarning diametrlari 200...600 mm, uzunligi esa 3000 mm

kilib tayerlanadi.

Elektr pechlar suyuk pulatni kuyib olish uchun 40...45o burchakka ogishini ta'minlaydigan maxsus mexanizmlar bilan jixozlangandir. Pech transformatorlarining kuvvati pechning sigimiga va ulchamiga boglik buladi. Masalan, 10 tonnalik pech uchun kuvvati 3500 kVA, 250 tonnalik pech uchun 60 000 kVA transformatorlardan foydalaniladi.

8-shakl. 30 tonnalik elektr - yey pechining tuzilishi.
1.Pasaytiruvchi transformator; 2. Kabel; 3. Pechni ogdirish me-xanizmi; 4.Elektrodlarni berkitish va siljitish mexanizmi; 5.Elektrodlar; 6. Pechning gumbazi; 7.Pulat chikarish novi; 8.Pech-ning tubi; 9.Pechning pulat kobigi; 10.Tirgak segmentlar; 11.Poyde-vorning yunaltiruvchisi; 12.Poydevor.

Pechlarga xom-ashe maxsus mashinalar yerdamida yuklatiladi. Bunday yuklovchi mashina 35 tonnalik pechni 1 soatga yakin vaktda yuklaydi. Sungra pechga elektrodlar tushiriladi, tok ulanadi va pulat suyuklantirish boshlanadi. Oksidlanish jarayeni davrida shixta suyuklanadi, uning tarkibidagi kremniy, marganets, uglerod va ba'zi legirlovchi elementlar kuyib ketadi. Oksidlanish jarayeni konvertorlar va marten pechlaridagi jarayenlardek buladi. 1 tonna uglerodli pulat eritib olish uchun 500...700 kVt-soat, legirlangan pulat uchun 1000 kVt-soat elektr energiyasi sarf kilinadi. Pulat eritish jarayeni 6...8 soat davom etadi. Elektr pechlarida, asosan, yukori sifatli pulat suyuklantirib olinadi.