Reja: “Dinshunoslik” fanining predmeti, maqsadi va vazifalari. Dinning mohiyati, funksiyalari

YAsrib – Madina shahrining hijratdan avvalgi nomi.

YAhve – yahudiylik ta’limotiga ko’ra, dunyolarni yaratuvchi yagona qudratli Xudo.

YAhudo – YA’qub payg’ambarning farzandlaridan biri. Uning avlodlari «yahudiylar» deb ataladi.

YAsht – Avestoning 1-qismi.

O’zbekistonda diniy konfessiyalar – rus pravoslav, Rim-katolik, arman – Grigoryan, Lyuteran cherkovlar (xristian konfessiyasi), shuningdek, yaxudiylik, islom konfessiyalari, jami 15 ta diniy konfessiyalar mavjud.

Qadriyatlar – borliq va jamiyat, narsalar, voqealar, hodisalar, inson hayoti, moddiy va ma’naviy boyliklarining axamiyatini ko’rsatish uchun qo’llaniladigan tushuncha. Qadriyatlar tarixiy va zamonaviy bo’lishi mumkin. Qadriyatlarning xilma-xil shakllari bor: moddiy va ma’naviy, umumbashariy, mintaqaviy, umuminsoniy; jamiyat hayotining sohalari bo’yicha iqtisodiy, ijtimoiy, siyosiy, madaniy qadriyatlar.

Qadimgi Ahd – Bibliyaning qismlaridan biri. Tavrot (Musoning 5 kitobi), Zabur va boshqa kitoblardan iborat, jami 39 kitobni o’z ichiga oladi.

Qora tosh (arab. al-Hajar al-asvad) – musulmonlar ziyorat qiladigan tosh. Kumush chambar bilan birlashtirilgan bir necha bo’lakdan iborat. U Ka’ba devorlaridan biriga tashqaridan joylashtirilgan. Makkaga hajga borgan musulmonlar Qora toshni o’pib yoki qo’l tekkizib ziyorat qiladi. Qora tosh islomda mo’’tabar hisoblangan narsalardan biri. SHariatga ko’ra, umra yoki haj ziyoratiga borgan odam Qora toshni o’pishi yoki qo’lining ichki tarafi bilan unga ishorat qilib, so’ng qo’lini o’pishi (istilom) sunnat amallaridan hisoblanadi.

Qudsiy hadis – Ma’nosi Alloh taolodan bo’lib, aytilishi, ya’ni lafzi Rasulullohdan bo’lgan hadislar.

Qur’on – (arab. – o’qimoq, qiroat qilmoq; jamlash) – Alloh tarafidan 23 yilga yaqin muddat mobaynida Muhammad a.s. ga oyatma-oyat, sura-sura tarzida nozil qilingan ilohiy kitobdir. Bu kitob islom dinining muqaddas manbai hisoblanadi. Islom ilohiyot maktablaridan biri ahl as-sunna va-l-jamoa ta’limotiga ko’ra, qur’on Alloh taoloning so’zi va uning azaliy ilmi bo’lib, Muhammad a.s. ga vahy orqali nozil bo’lgan. Qur’on o’zidan oldin nozil bo’lgan barcha ilohiy kitoblarning ma’no, hikmat va ahkomlarini o’zida jamlaganiga ishorat bordir. Qur’on 114 ta suradan iborat. Sura Qur’ondan bir bo’lak bo’lib, eng kami uchta yoki undan ortiq oyatlarni o’z ichiga oladi. Oyatlar soni esa Qur’on matnlarini taqsimlashning turli yo’llariga ko’ra, 6204 ta, 6232 ta, hatto 6666 tagacha belgilangan.