Reja: Daromad va xarajatlarni rejalashtirish

S_s=P(1/i)ⁿ

Mos ravishda foiz summasi (J_c) bu holatda quyidagi formula bo‘yicha topiladi:

J_s=S_s – P


Misol. Quyidagi shartlarga ko‘ra qo‘yilmaning kelajakdagi qiymati va murakkab foiz summasini hisoblash zarur: qo‘yilmaning boshlang‘ich qiymati - 1000 so‘m. Foiz stavkasi har chorak uchun 20%; investitsiyalash muddati – bir yil. Ushbu ko‘rsatkichlarni formulaga qo‘yib, quyidagiga ega bo‘lamiz:
Ss =1000 x (1Q0,2)⁴/2074 so‘m; Js =2074-1000/1074 so‘m.
Murakkab foizlar bo‘yicha (R_s) diskontlash jarayonida pul mablag‘lari hozirgi qiymatini hisoblashda quyidagi formula qo‘llanadi:


P_s=S/(1Qi)ⁿ.

Mos ravishda diskont summasi (D_c) bu holatda quyidagi formula bo‘yicha topiladi:

D_s = S - P_s.


Misol. Quyidagi shartlarga ko‘ra bir yil uchun pul mablag‘lari haqiqiy qiymati va murakkab foizlar bo‘yicha diskont summasini topish kerak bo‘lsin: pul mablag‘larining kelajakdagi qiymati -1000 so‘m; murakkab foiz bo‘yicha foydalaniladigan diskont stavkasi har chorak uchun 20%. Ushbu ko‘rsatkichlarni formulaga qo‘yib, quyidagiga ega bo‘lamiz:
Ps=1000/(1Q0,2)⁴ / 482 so‘m, Ds = 1000 – 482 / 518 so‘m.
(1/i)ⁿ va 1/(1/i)ⁿ ko‘paytiruvchilar mos ravishda o‘sish ko‘paytiruvchisi va murakkab foizlarni diskontlash ko‘paytiruvchisi deb ataladi. Matematik usullar bilan aniqlangan o‘sish va murakkab foizlarni diskontlash ko‘paytiruvchilarini hisobga olgan holda maxsus jadvallar ishlab chiqilgan bo‘lib, ular yordamida belgilangan foiz stavkalari va to‘lov davri soni bilan pul mablag‘larining hozirgi yoki kelajakdagi qiymatini aniqlash oson bo‘ladi.

Marketing mohiyati va funksiyalari