Reja: Bolalarni geometrik shakllar bilan tanishtirish

3. Geometrik fazo.

Xozirgi zamon geometriyasida bir jinsli (bir xil) ob'ektlarning tuplami geometrik fazo deb yuritiladi.

Geometrik fazoni nuktalar, chiziklar yoki sirtlar tuplamlaridan tuzilgan deb karash mumkin. Ma'lumki, chiziklar va sirtlar nuktalardan tashkil topadi.

Nukta esa birinchi geometrik tushunchadir.

Demak, geometrik fazoni figura deb karash mumkin.
TASVIRLASH USULLARI.

Chizma geometriyada figuralar markaziy yoki parallel proektsiyalash usullari bilan biror tekislikda tasvirlanadi. Bu tekislikni proektsiyalar tekisligi deb yuritiladi.
Markaziy proektsiyalash usuli va uning xossalari.

Markaziy proektsiyalash geometrik obrazlarni tekislikda proektsiyalashning umumiy bir xolidir. Markaziy proektsiyalashning geometrik apparati proektsiyalar markazi S va proektsiyalar tekisligi h dan iborat.



Chizma Chizma

SA, SB, … tugri chizik, proektsiyalovchi tugri chiziklar deyiladi. Markaziy proektsiyalash konusli yoki perespetiva deb yuritiladi.

AS = A (BS) a = B

Markaziy proektsiyalashning xossalari

Markaziy proektsiyalashda geometrik figuralar kuyidagicha tasvirlanadi.

1-xossa. Nuktaning markaziy proektsiyasi nukta buladi.

2-xossa. Proektsiyalash markazidan utmaydigan barcha tugri chiziklarning proektsiyalari xam tugri chizik buladi.

3-xossa. S markazdan utmaydigan tekislikning markaziy proektsiyasi tekislik buladi.

4-xossa. Markaziy proektsiyalashda parallel tekisliklardagi figuralarning proektsiyalari uxshash buladi.

5-xossa. S proektsiyalash markazidan utuvchi va proektsiyalar tekisligi R ga parallel bulgan proektsiyalovchi barcha nurlar ustidagi nuktalar tuplamining markaziy proektsiyasi proektsiya tekisligi R ning xosmas chizigi ustida buladi.

6-xossa. Markaziy proektsiyalashda figuralarning uzaro tegishliligi va uzluksizligi saklanadi.