Reja: Amir Temur tomonidan markazlashgan davlatning barpo etilishiga doir yozma manbalar. Temur tuzuklari muxim tarixiy manba sifatida. Amir Temur va temuriylar davridga oid o’zbek tilidagi manbalar

Amir Temur va Temuriylar davri yozma manbalarida O’rta Osiyo


Reja:

1. 
   Amir Temur tomonidan markazlashgan davlatning barpo etilishiga doir yozma manbalar.
   
2. 
   Temur tuzuklari muxim tarixiy manba sifatida.
   
3. 
   Amir Temur va temuriylar davridga oid o’zbek tilidagi manbalar.
   
4. 
   Fors tilidagi manbalarda O’rta Osiyo
   

Amir Temur tomonidan markazlashgan davlatning barpo etilishiga doir yozma manbalar.

“Temur tuzuklari”, “Tuzukoti Temuriy”, “Malfuzoti Temuriy” yoki “Voqeoti Temuriy” nomlari bilan atalgan asar Amir Temurning yetti yoshligidan boshlab hayot yo‘li haqida hikoya qiladi.

“Temur tuzuklari” muhim tarixiy manba bo‘lib, unda Amir Temur davlatining tuzilishi va boshqarish xususiyatlari bayon etilgan. Asar dastlab turkiy-o‘zbek tilida bitilgan. Uning bir qo‘lyozmasi Yaman mamlakati oliy hukmdori Ja’far podshoh kutubxonasida saqlangan.

“Temur tuzuklari”ning fors tiliga tarjimoni Mir Abu Tolib Husayniy at-Turbatiy tarjima muqaddimasida, Arabistonning muqaddas joylarini haj qilib qaytishda, Yamanda bo‘lgan chog‘ida Ja’far podshoh kutubxonasida turkiy tildagi mazkur asarni topgani va u Amir Temurning hayot yo‘li haqidagi o‘zi yozgan ekanligini ta’kidlaydi. Mir Abu Tolib Arabistondan qaytib kelgandan keyin, asarni fors tiliga tarjima qilgan. Lekin Arabistondan olib kelingan asliyatdan yoki Hindistonda bo‘lgan biron qo‘lyozma nusxadan o‘girilgani aytilmagan.

Mir Abu Tolib 1637 yilda “Temur tuzuklari” asari forscha tarjimasini buyuk boburiylardan Shohijahonga tortiq qiladi. Keyin bu tarjima Muhammad Afzal Buxoriy (vaf. 1652 y.) tomonidan jiddiy tahrir qilingan.

“Temur tuzuklari” ikki maqoladan iborat:

Birinchi maqola Amir Temurning davlatni barpo etish va mustahkamlash, qo‘shinni tashkil etish yuzasidan tuzuklari, rejalaridan tarkib topgan.