Reja Algoritmning umumiy ko’rinish Tarmoqlanuvchi yoki shartli buyruqlar Tanlash buyruqlari

4 - MAVZU: ALGORITM TAVSIFLASH USULLARI


Reja
1. Algoritmning umumiy ko’rinish
2. Tarmoqlanuvchi yoki shartli buyruqlar
3. Tanlash buyruqlari.
4. Takrorlash buyruqlari.

Algoritmlarni tavsiflash usullari haqida aytadigan bo’lsak, ular so’zlar bilan, jadvallar bilan, grafik yoki blok-sxemalar va maxsus sun’iy tilda berilishi mumkin.

So’zli tavsiflashda tabiiy til va matematik belgilar elementlari ishlatiladi. Jadvalli berilishida algoritm jadvallar va hisoblash formulalari shaklida ko’rsatiladi. Grafikli, blok-sxemali va graflar yordamida berilishda algoritm geometrik figuralar va bloklar yordamida tavsiflanadi.
Algoritmik til – bu algoritmlar va ular bajarilishini bir qolirda va aniq yozish uchun belgilar va qoidalar tizimi. Algoritmik til so’zlarni tuzishga xizmat qiladigan o’z lug’atiga ega bo’ladi. So’zlar algoritmni buyruqlarini yozish uchun ishlatiladi. Bundan tashqari tilning xizmat so’zlari ham bo’ladi, ularning berilishi va ma’nosi aniq belgilangan.
So’zli algoritmik tillarga misol bo’lib “Informatika” kursidagi maktab algoritm tili xizmat qilishi mumkin. Bu til yordamida ixtiyoriy algoritmni o’qishva tahlilga qulay ko’rinishda, hamda unga qandaydir qo’shimcha buyruqlar va konstruksiyalar kiritish imkoni bilan yozish mumkin.
Algoritmning umumiy ko’rinishi va shu tilning asosiy buyruqlari.
1. Algoritmning umumiy ko’rinishi:
Alg nomi (argumentlar va natijalar ruyhati).
Arg ruyhat.
Nat ruyhat.
Bosh
Buyruqlar ruyhati.
Tamom.
2. Tarmoqlanuvchi yoki shartli buyruqlar.
Agar shart.
Unda ruyhat 1.
Aks holda ruyhat 2.
Tamom.
3. Tanlash buyruqlari.
Tanlash
Shart 1: ruyhat 1.
Shart 2: ruyhat 2.
…………………
Shart N: ruyhat N.
Tamom.
4. Takrorlash buyruqlari.
1. toki shart.
Sikl bosh. ruyhat.
Sikl tug.
2. Takror ruyhat to shart .
3. i=n dan m gacha
sikl bosh ruyhat
sikl tug.
Bu tilda yozilgan algoritmlarni yuqori darajali dasturlash tiliga bevosita o’tkazish oson. Algoritmni tuzishda va tahlil qilishda bu yerda faqatgina qabul qilingan algoritmik tildagi konstruksiyaga mos buyruqlarni bajarish uchun kerak bo’ladigan vaqt va xotira muhim