Reja: Algoritm

 
Algoritmning tasvirlash usullari
 
 
Masala algoritmini tuzish vaqtida, bu masala qanday sohaga 
tegishliligiga qarab algoritm bir necha xil ko‘rinishda tasvirlanishi 
mumkin. Algoritmlarni bir nechta tasvirlash usullari mavjud. Iqtisodiy 
masalalar algoritmi jadvallar ko‘rinishida, matematik masalalar formula 
yoki grafik usullarda va sanoatda esa so‘zlar yordamida tasvirlanish 
mumkin.
1.Algoritmning so‘zlar orqali ifodalanishi.
Bu usulda ijrochi 
uchun beriladigan har bir ko‘rsatma jumlalar, so‘zlar orqali buyruq 
shaklida beriladi. 
Misol.
To‘g’ri to‘rtburchakning yuzasi va peremetrini hisoblash 
algoritmi tuzilsin. 
1. boshlanish 
2.
 a,b 
lar kiritilsin;
3. 
S=ab va P=2(a+b)
hisoblansin; 
4. 
S va P 
chiqarilsin; 
5. Tamom. 
2.Algoritmlarning grafik shaklida tasvirlanishida 
algoritmlar 
maxsus geometrik figuralar yordamida tasvirlanadi va bu grafik 
ko‘rinishi blok-sxema deyiladi. Algoritmning blok-sxema ko‘rinishida 
tasvirlanishi beriladigan buyruqlar qandaydir shakllar orqali ifodalanadi.
Algoritmning blok-sxemalar yordamida tuzishda foydalaniladigan 
asosiy sodda geometrik figuralar quyidagilardan iborat. 
Ellips u algoritmning boshlanishi yoki 
tugallashini belgilaydi. 
To‘g‘ri burchakli to‘rtburchak, qiymat 
berish yoki tegishli ko‘rsatmalarni bajarish 
jarayonini belgilaydi. 

---

Parallelogramm, 
ma’lumotlarni kiritish 
yoki chiqarishni belgilaydi. 
Yordamchi 
algoritmga 
murojatni 
belgilaydi. 
Romb, shart tekshirishni belgilaydi va shart bajarilsa 
"ha", tarmoq bo‘yicha, aks holda "yo‘q”-tarmog‘i 
bo‘yicha amallar bajarilishini ta’minlaydi. 
- 
Strelka - amallar ketma-ketligining bajarilish yo‘nalishini 
ko‘rsatadi. 
Yuqorida ko‘rilgan algoritmlarning tasvirlash usullarining asosiy 
maqsadi, qo‘yilgan masalani yechish uchun zarur bo‘lgan amallar 
ketma-ketligining eng qulay holatini aniqlash va shu bilan foydalanuvchi 
tomonidan programma yozishni yanada osonlashtirishdan iborat. Aslida 
programma ham algoritmning boshqa bir ko‘rinishi bo‘lib, u insonning 
kompyuter bilan muloqotini qulayroq amalga oshirish uchun 
mo‘ljallangan. 
Misol. 
Teng yonli uchburchakning tomonlari berilganda uning yuzi 
va perimetrini topish algoritm blok-sxemasini yozing. 
 
 
 
 
 
 
 
Boshlash 
p=(2a+b)/2,
a,b ni kiriting 
S va 2P ni chiqaring 
Tamom 

---