Reja: 4G texhnologiyasi

VoLTE texnologiyasini targ‘ib qilishda Huawei kompaniyasining hissasi
Huawei kompaniyasi 1988-yil Xitoy Xalq Respublikasida tashkil topgan bo‘lib, bugungi kunga qadar dunyo miqyosida kommunikatsiya texnologiyalari sohasida eng yangi yechimlarni tatbiq qilib kelmoqda. O‘zbekistonda Huawei kompaniyasi 1999-yildan boshlab faoliyat ko‘rsatib kelmoqda. Huawei kompaniyasi tomonidan taklif etilayotgan VoLTE yechimi xalqaro standartlarga asosan ishlab chiqarilgan uskunalardan tashkil topib, nafaqat tayanch tarmog‘i uchun, balki o‘zining ichiga foydalanuvchining radio ulanish qismidan boshlab xizmatlarni taqdim qilish serverlarigacha mujassam etgan. VoLTE texnologiyasi IP-Multimedia Subsystem (IMS) ga asoslangan. IMS yangi avlod tayanch tarmog‘i bo‘lib, turli standartlarni o‘zida mujassamlashtirgan yagona platformadir. IMS nafaqat LTE foydalanuvchilarga, balki turli xil (2G/3G, WiMax, Wifi, CDMA, POTS) ulanish texnologiyalari orqali ulangan foydalanuvchilarga yagona platformaga asoslangan holda xizmatlarni taqdim qilish imkoniga ega. IMS’ning arxitekturasi quyidagi asosiy logik qatlamlardan iborat:

1. 
   Tarmoqqa ulanish qatlami (Access Layer).
   
2. 
   Sessiyalarni boshqarish qatlami (Session Control Layer).
   
3. 
   Xizmatlarni taqdim qilish qatlami (Service Layer).
   
4. 
   Boshqa tarmoqlar bilan bog‘lanish qatlami (Interconnection Layer).
   

Tarmoqqa ulanish qatlami — bu IMS tayanch tarmog‘i bilan bog‘lanishning boshlang‘ich nuqtasi hisoblanadi. LTE radio ulanish tarmog‘i paketli uzatish tarmog‘iga ulanadi va ovoz xizmatini taqdim qilish uchun IMS tarmog‘ining «Tarmoqqa ulanish qatlami»ga ulanadi. Huawei VoLTE yechimida «Tarmoqqa ulanish qatlami»ning aso­siy uskunasi SBC (Session Border Controller) qatnashadi. Sessiya­larni boshqarish qatlami — o‘z nomi bilan sessiyalarni boshqaruvchi qatlamdir, ya’ni qo‘ng‘iroqlarni ulash, uzish, turli yo‘nalishlarga marshrutizatsiya qilish, sessiyalarga o‘zgartirish kiritish kabi vazifalarni bajaradi. Bu qatlamda Huawei VoLTE yechimida ham o‘zining CSC3300 uskunasini taqdim qiladi. Huawei CSC3300 vazifalarga qarab, turli logik (P-CSCF, S-CSCF, BGCF, E-CSCF) modullardan iborat.
Xizmatlarni taqdim qilish qatlami — bu qatlamninig vazifasi foydalanuvchiga xizmatlarni taqdim qilishdir. Uning asosiy uskunasi bu Dasturlar Serveridir. Huawei VoLTE yechimida qo‘llaniladigan ATS9900 nomli dasturlar serveri o‘zining ichiga 6 xil dasturlar ser­verini mujassam qilgan. U nafaqat VoLTE xizmatlarini, balki sim orqali ulanadigan foydalanuvchilarga xizmatlarni taqdim qilish imkoniyatiga ega. Hozirgi kunda ATS9900 150dan ko‘proq servislarni o‘ziga mujassam qilgan. Boshqa tarmoqlar bilan bog‘lanish qatlami — bu qatlamning asosiy vazifasi mavjud tarmoqlar va boshqa operatorlarning tarmoqlari bilan bog‘lanishdir. Boshqa tarmoqlar IMS kabi SIP protokol bilan emas, balki SS7 protokollariga asoslanib, ishlashi mumkin. Shu holatlarda protokollarni bir turdan ikkinchi turga o‘tkazish, tarmoqlararo kodeklar kelishuvini amal­ga oshirish vazifalarini aynan shu qatlam bajaradi. Bu qatlamda Huawei VoLTE yechimida MSoftX3000 uskunasi (Mobile SoftSwitch) va UMG8900 (media shlyuz) uskunasi qo‘llaniladi. Yuqorida sanab o‘tilgan uskunalar — bu IMS tarmog‘ining asosiy qatlamlari va us­kunalaridir. Huawei VoLTE yoki IMS yechimlarining to‘liq portfo­liosiga ko‘plab qo‘shimcha uskunalar kiradi.