Reja : Qizil suv oʻtlar boʻlimi Rhodophyta

Ko'paytirishning barcha bosqichlarida flagellum shakllarining yo'qligi 
qizil yosunlarning o'ziga xos xususiyati hisoblanadi.
Ularning fikriga ko'ra, 
safsar, yosunlarning do'stidan farqli o'laroq, qadimgi, ibtidoiy eukaryotlardan 
kelib chiqqan va hali ham flagella bo'lmagan. Shu asosda, purplish odatda 
maxsus qirollikda ajralib turadi 
Rhodobionta.
Qizil suvo'tlar: dengizlar, okeanlar va ... akvariumlar aholisi 
Toza suvda yashaydigan ushbu o'simlik turlarining juda kam vakillari ma'lum, 
chunki ularning tabiiy yashash joylari dengiz va okean tubining sho'r suvlari 
hisoblanadi. Ko'pincha bu o'simliklar kattaligi bilan ajralib turadigan 
o'simliklardir, ammo ular orasida faqat qurolli tadqiqotchiga ko'rinadigan juda 
kichik o'simliklar mavjud. 
Zamburug‘lar tallomi mitseliy deb ataladigan vegetativ tanaga ega bo‘lib, ular 
ingichka shoxlangan ipchalar - gifalardan iborat. Gifalar ichida to‘siqlar 
bo‘lmasa (yaxlit bo‘lsa), ular hujayrasiz tuzilishga ega bo‘lib, tuban 
zamburug‘larga xosdir. Agar gifalar - ipchalari to‘siqlar vositasida bo‘lingan 
bo'lsa, ular yuksak zamburug* larga xos bo‘ladi. Hujayra sitoplazmaga va bir 
yoki bir nechta mag‘izga (yadroga) ega. Plastidlar yo‘q. Zaxira modda sifatida 
glikogen uglevod yoki yog‘ to'planadi, kraxmal hech qachon hosil bo'lmaydi. 
Zamburug‘lar geterotrof organizmlar bo'lib, ulaming saprofit, shuningdek, 
parazit vakillari ham mavjud. Vegetativ ko‘payish mitseliy bo'laklari, 
xlamidosporalar yoki kurtaklanish asosida boradi. Jinssiz ko'payish esa 
zoosporalar, sporangiosporalar, konidiylar vositasida boradi. Jinsiy jarayon esa 
xilma-xil shaklda - izogamiya, geterogamiya, oogamiya tipida bo'lishi mumkin 

---

(18-rasm). 18-rasm. Zamburug'larning jinssiz ko'payish organlari: A - 
zoosporali zoosporangiy; В - sporangiya sporali sporangiy; D - konidiyali 
konidiya band. Zamburug‘lar 100000 dan ortiq turga ega. Ular oltita sinfga 
bo‘linadi: 1. Xitridiomitsetsimonlar (Chytridioycetes). 2. Oomitsetsimonlar 
(Oomycetes). 3. Zigomitsetsimonlar (Zygomucetes). 4. Askomitsetsimonlar 
(Ascomycetes). 5. Bazidiomitsetsimonlar (Basidimycetes). 6. 
Takomillashmagan zamburug‘lar (Fungi imperfecti). 
Vegetativ holatda shilimshiqlar o'simlik to'qimalarda parazit, ya’ni tayyor 
organik modda, saprofit - chirindi hisobiga hayot kechiradi. Bular substratda 
ko‘p yadroli plazmodiy ko'rinishda bo'ladi. Plazmodiy ko'payib, so'ng sporaga 
aylanuvchi alohida bir yadroli qismlarga ajraladi. Sporalar glikogen bilan 
to'ladi va po'st bilan o'ralib qishlaydi. Qulay sharoit www.ziyouz.com 
kutubxonasi vujudga kelishi bilan, sporalar bir xivchinli zoosporalarga, keyin 
miksoamyobaga aylanadi. Miksoamyobalaming po‘sti bo'lmaydi, ular jufit-juft 
bo‘lib qo'shilib ko'payadi, so'ngra yolg'on oyoqlari bilan sudralib, plazmodiy 
hosil qiladi. Plazmodiofora (Plasmodiophora) «karam qili» karam ildizida 
parazitlik qiladi. Ildiz po'stlog'ining parenxima to'qimasi gipertrofiya o'sishi 
natijasida shishadi, uning hujayralarida shilimshiqning plazmodiysi joylashadi. 
Kuzga yaqin bu hujayralardagi plazmodiydan sporalar hosil bo'ladi (17-rasm). 
17-rasm. Karam plazmo- ^ dioforasi (Plasmodiophora Jk ^ Г ©1 1 _ У 
brassical) Я* ^ IN V j A, В - plazmodiofora bilan A zararlangan karam 
o‘simligi; D - ildiz hujayrasidagi plazmodiy; E - zararlangan ildiz ko'ndalang 
kesigi; F - ildiz hujayrasidagi sporalar; G - sporalaming o'sishi (1) va 
zoosporalar hosil bo'lishi (2) miksoamyobalar (3). Topshiriqlar 1. Gerbariy 
yoki jadvaldan kasallangan karamning umumiy ko'rinishini o'rganish va 
rasmda karamning kasallangan hamda sog' ildizini tasvirlash.