Qashqadaryo viloyati
Qamashi pedagogika kolleji
Mavzu: Dizayn: asosiy tushuncha va atamalar.
Ma’ruzachi: Qudratov Baxtiyor
QAMASHI PEDAGOGIKA KOLLEJI
M a v z u : Dizayn: asosiy tushuncha va atamalar. 1 R e j a : 1.Dizayn haqida tushuncha. 2.Dizayn tarixi. 3.Ichki dizaynning kelib chiqishi
Dizayn (inglizcha: design — „loyiha“, „chizma“, „rasm“) — narsalar muhitini estetik va funksional sifatlarini shakllantirish maqsadiga qaratilgan loyihalash faoliyati turlarini ifodalovchi termin. Dizayn faoliyati tarkibiga keng isteʼmol buyumlari, mashina, dastgoh, kiyim, reklama va oʻrov materiallari, ishlab chiqarish, jamoat va turar joy binolarini jihozlash, mebel va b. kiradi.
Dizayn tarixi Dizayn 20-asr boshlarida yuzaga kelib, 1930-yillarda maxsus faoliyat turi sifatidaGʻarbiy.Yevropa va AQShda shakllandi. 1980-yil 2-yarmidan dizaynning faoliyat doirasi kengaydi. Dizaynerlar rassom sezgisi bilan birga ilmiy fanlar (masalan, materialshunoslik, rangshunoslik va boshqa)ga tayanadi, i. ch. jarayoni va sharoitlari, sotsiologiya va boshqa bilimlarga ega bulishi lozim. Dizayn sohasidagi mutaxassislar maxsus oliy oʻquv yurtlaridatayyorlanadi. Jumladan, Kamoliddin Behzod nomidagi Milliy rassomlik va dizayn institutida ham interyerlar va sanoat grafikasi, libos dizayn boʻyicha mutaxassislar tayyorlanadi ICHKI DIZAYNNING KELIB CHIQISHI Odamlar har doim o'z uylarida go'zal muhit yaratishga harakat qilishgan. Shuning uchun professional dizaynerlarning xizmatlari bugungi kunda talablarga mos keladi. Ichki dizayn tarixi qadim zamonlardan boshlanadi.Qadimgi Rim ham ichki makon tarixining tarixiga alohida e'tibor qaratdi. Ushbu mamlakat aholisi hammomlarni (antiqa hammomlarni) qurishdi, ichki bezaklari haqiqiy hashamat bilan ajralib turardi: tonozli shiftlar, mozaikalar, hovuzlar, bog'lar. Atrof muhitda ko'pincha oltin, kumush, marmar, yog'och, bronza, fil suyagi ishlatilad
Dizayn, biz bilganimizdek, qadim zamonlardan hozirgi kungacha bizning bir qismimiz bo'lib kelgan. Biz "grafik dizayn" deganda bizni o'rab turgan narsalarni bilamiz, chunki grafik aloqaning jihatlari darhol ko'z oldimizga keladi: yozuvlar, ramzlar, rasmlar va boshqalar. Uning tarixi aniq sanaga ega emas, lekin uning evolyutsiyasini imkon bergan bir qator voqealar bilan belgilanadi.
Agar odamlar oldin tabiatga qattiq bog'langan va sabzavot bog'iga ega bo'lsalar, endi ular go'zallik uchun o'z uylari atrofida alohida turtki yaratadilar.Ko'chalarni o'tkazish uchun birinchi bog'lar qul tizimining boshlanishi bilan namoyon bo'ldi va jamiyatning boy qatlamlariga tegishli edi. Sohaning mol-mulki yaxshiroq bo'lsa, uyi atrofidagi bog'lar shunchalik go'zal edi. Har bir mamlakatda peyzaj dizayni o'z yo'nalishi bo'yicha ishlab chiqilgan.
Zamonaviy dizayn turlari Dizaynеrlik faoliyatining biron-bir sohaga (mutaxassisligi bo‘yicha olingan bilimlarga ko‘ra) mutaxassislashish natijasida yuzaga kеlgan maxsus shakllarning loyihalash prеdmеtlari, maqsadlari, mеtodlari, loyiha ishi va uning natijalariga qarab, ular bir-biridan farq qiladi. Ana shu farqlanishni ―dizayn turlari dеb yuritiladi. Dizaynning turlarga bo‘linishi kasbiy faoliyatning qanchalar profеssional va samarali tashkil etilishi hamda maxsus ta‘limning qanchalar sifatli ekanligiga bog‘liq. Dizayning biz yuqorida tilga olgan turlarini bir-biridan ajratish mumkin: sanoat, grafik, muhit, vеb va jarayonlar dizayni. Sanoat dizaynida maishiy buyum va anjomlar, mashinasozlik ob‘еktlari, transport vositalari, liboslar va boshqalar. Sanoat dizayni. Sanoat sohasida dizayn mеhnati talab etilganligi bois uni ―sanoat san‘ati‖ dеb nomlash mumkin. Industrial dizaynеrning faoliyatida birinchi o‘rinda mеhnat quroli, mеxanizmlar va turmush uchun zarur bo‘lgan buyumlar ishlabchiqarishga qaratilgan bo‘ladi.
Uyga vazifa
Dizayn ,Dizayn tarixi haqida ma’lumot bering, Ichki dizaynning kelib chiqishi haqida ma’lumot yozing.
E’tiboringiz uchun rahmat
Do'stlaringiz bilan baham: |