Reja: • C++ da ma’lumot turlari

---

C++ da ma’lumot turlari, 

literallar va o’zgaruvchilar

bilan ishlash

---

Reja:

• C++ da ma’lumot turlari

• O’zgaruvchilarni e’lon qilish

• O’zgaruvchilarni nomlash

• O’zgaruvchi turlari

• Constantalar

• Literallar

---

Literallar

---

O’zgaruvchilar (Variables)

O'zgaruvchilar ma'lumotlar qiymatlarini saqlash uchun

konteynerlardir.

C ++ da har xil turdagi o'zgaruvchilar mavjud, masalan:

---

• int - butun sonlarni (kasr qismisiz) saqlaydi, masalan 176 yoki -221.

• double – butun bo’lmagan sonlarni saqlaydi, masalan 10.45 yoki -22.35.

• char - bitta belgini saqlaydi, char qiymati bittalik tirnoq bilan

o'ralgan bo’ladi masalan 'A' yoki 'b'.

• string - "Hello World" kabi matnlarni saqlaydi. String qiymatlari

qo’shtirnoq bilan o’ralgan bo’ladi.

• bool – ikki xil qiymatni ya’ni holatni saqlay oladi, bular true yoki

false.

---

O'zgaruvchilarni e'lon

qilish (yasash)

O'zgaruvchini yasash uchun siz uning turini (type)

belgilashingiz va hohlasangiz unga qiymat berishingiz 

kerak:

type variable;

variable = value;

Yoki:

type variable = value;

---

Type C++ turlaridan biri (masalan int), variable esa 

o'zgaruvchining nomi (x yoki myName kabi). Teng 

belgisi o'zgaruvchiga qiymatlarni (value) berish uchun 

ishlatiladi.

Raqamni saqlashi kerak bo'lgan o'zgaruvchi quyidagicha 

yasaladi:

int myNum = 88;

yoki

int myNum;

myNum = 88;

---

myNum nomli int turidagi o’zgaruvchi e`lon qiling va

qiymatini consolega chiqaring!

---

E'tibor bering, agar siz mavjud o'zgaruvchiga yangi qiymat

tayinlasangiz, u avvalgi qiymatning ustiga yoziladi:

---

O`zgaruvchilarning

boshqa turlari

---

O'zgaruvchilarni qiymatini

ekranga chiqarish

Cout obyekti << operatori bilan birgalikda o'zgaruvchini console ga

ko'rsatish uchun ishlatilinadi. 

---

O'zgaruvchilarni qo'shish

---

Ko'p o'zgaruvchilarni

e'lon qilish

---

C++ Identifikatorlari

Barcha C ++ o'zgaruvchilari noyob (unique - takrorlanmas) nomlar

bilan e`lon qilinishi kerak.

Ushbu takrorlanmas nomlar identifikatorlar deb ataladi.

Identifikatorlar qisqa ismlar (x va y kabi) yoki ko'proq ma’no

anglatuvchi ismlar (year, sum, totalVolume kabi) bo'lishi mumkin.

---

O’zgaruvchilarga nom tanlashda tushunarli nomlarni ishlating.

---

O'zgaruvchilar (takrorlanmas identifikatorlar) 

uchun nomlar tuzishning umumiy qoidalari:

---

• O’zgaruvchi harflar, raqamlar va pastki chiziqlardan

tashkil topgan bo'lishi mumkin

---

• O’zgaruvchi harf yoki pastki chiziq (_) bilan 

boshlanishi kerak

---

• O’zgaruvchi case sensitive bo’ladi (ya`ni myVar

va myvar ikki xil o`zgaruvchi)

---

• O’zgaruvchida bo'sh joy yoki !, #,% va hokazo kabi 

maxsus belgilar bo'lishi mumkin emas

---

• Zaxira qilingan so'zlardan (masalan: int , C ++, class

kabi kalit so'zlaridan) o’zgaruvchi sifatida foydalanish 

mumkin emas

---

C++ Constants

(o`zgarmaslar)

Qachon boshqalar (yoki o`zingiz) o`zgaruvchining qiymatini

o`zgartirib yuborishini hohlamasangiz const kalit so`zidan

foydalaning. Const sizga bu o`zgaruvchini constant (doimiy) 

deb e`lon qiladi.

---

Hech qachon o`zgarmaydigan qiymatlarga ega

bo'lganingizda, har doim o'zgaruvchini

Constant deb e'lon qilishingiz kerak:

---

Ma`lumot turlari

O'zgaruvchilar bobida aytib o'tilganidek, C++ dagi

o'zgaruvchi belgilangan ma'lumotlar turi (data type) dan

biriga tegishli bo'lishi kerak:

---

int , float – 4 byte

double – 8 byte

boolean , char – 1 byte

Ma`lumot turlarining

xotiradan oladigan joyi

---

Sonlarning turlari

Butun sonlarni (7 yoki 100 kabi) o'nliksiz saqlash kerak 

bo'lganda int dan, 1,76 yoki 3,14515 kabi sonlarni (o'nlik 

bilan) kerak bo'lganda float yoki double dan foydalaning.

---