Mavzuga doir yechimlari bilan berilgan topshiriqlardan namunalar
1. integralni to’g’ri to’rtburchaklar formulasidan foydalanib taqribiy hisoblansin.
. Buning uchun integrallash kesmasini ta bo’lakka bo’lamiz va hisoblashlar natijalarini quyidagi jadvalda keltiramiz:
|
|
|
|
|
1
|
0.1
|
1.01
|
0.9901
|
0.9901
|
2
|
0.2
|
1.04
|
0.9615
|
1.9516
|
3
|
0.3
|
1.09
|
0.9174
|
2.8690
|
4
|
0.4
|
1.16
|
0.8621
|
3.7311
|
5
|
0.5
|
1.25
|
0.8000
|
4.5311
|
6
|
0.6
|
1.36
|
0.7353
|
5.2664
|
7
|
0.7
|
1.49
|
0.6711
|
5.9375
|
8
|
0.8
|
1.64
|
0.6098
|
6.5473
|
9
|
0.9
|
1.81
|
0.5525
|
7.0998
|
10
|
1.0
|
2
|
0.5000
|
7.5998
|
Bizning misolda bo’lgani uchun, to’g’ri to’rtburchaklar formulasiga asosan, quyidagi natijani hosil qilamiz.
.
2. integralni trapetsiyalar formulasi yordamida taqribiy hisoblang. Bunda ham deb oling.
Yechish: va bo’lgani uchun
3. integralni Simpson formulasi yordamida taqribiy hisoblansin. Bunda deb oling.
Yechish: Bo’linish nuqtalarini bilan va funksiyaning unga mos qiymatlarini bilan belgilaymiz. U holda,
Topilgan bu qiymatlarni
Simpson formulasiga qo’yamiz:
Bizda bo’lgani uchun . Demak, 4. xosmas integral topilsin.
Yechish:
Demak, berilgan xosmas integral yaqinlashuvchi ekan.
5. xosmas integral hisoblansin.
Yechish:
=-
Demak, berilgan xosmas integral yaqinlashuvchi.
6. xosmas integral hisoblansin.
Yechish: da integral ostidagi funksiya cheksiz uzilishga ega. Demak, ta’rifga asosan
Demak, berilgan integral uzoqlashuvchidir.
7. xosmas integral hisoblansin.
Yechish: Bu yerda integral ostidagi funksiya integrallash kesmasining ichki nuqtasida cheksiz uzilishiga ega. Shuning uchun ta’rifga asosan,
Mustaqil yechish uchun topshiriqlar:
1. Quyidagi integrallarni to’g’ri to’rtburchaklar formulasidan foydalanib taqribiy qiymatini toping.
Javob:1) 2,31; 2) 2,904; 3) -6,28332.
2.Trapetsiyalar formulasidan foydalanib, quyidagi integrallarni taqribiy hisoblang.
1)
Javob:1)0.69315; 2)0.83566; 3)37.8183.
3. Simpson formulasidan foydalanib quyidagi integrallar taqribiy hisoblansin.
Javob: 1) 1,0000; 2) 0,837; 3) 2,59.
4. Quyidagi xosmas integrallar hisoblansin.
Javob: 1) 3) uzoqlashuvchi; 4)
Asosiy adabiyotlar
1. John James Stewart. Calculus.Seventh editions. Metric version. Brooks/Cole, Cengage Learning, 2012. 2. Д. Писменный. «Конспект лекции по высшей математике», 1,2,3 часть. -M.: Айрис Пресс, 2008. 3. Ю.Ф. Сенчук. Математический анализ для инженеров. 1,2 часть-Харьков: НТУ «ХПИ», 2003.-408 с. 4. Axmedov A.B., Shamsiyev R.B., Shamsiyev D.N., Pirmatov Sh.T. Oliy matematika. Darslik,1 qism. Toshkent, “Fan va texnologiyalar” nashriyoti 2018. -366 б. 5. Xurramov SH. R. Oliy matematika.1,2-qism. – Toshkent: “Tafakkur” nashriyoti, 2018. 6. Axmedov A.B., Shodmonov G., Esonov E.E., Abdukarimov A.A., Shamsiyev D.N. Oliy matematikadan individual topshriqlar. 1 qism. –Toshkent: Oʻzbekiston ensiklopediyasi, 2014. 7. Xudayarov B.A. MATEMATIKA. Chiziqli algebra va analitik geometriya. Darslik. I qism. Toshkent, “Fan va texnologiyalar” nashriyoti 2018. -284b. 8. Axmedov A.B., Shodmonov G., Esonov E.E., Abdukarimov A.A., Shamsiyev D.N. Oliy matematikadan individual topshriqlar. 2 qism.–Toshkent: “SANO STANDART” nashriyoti, 2018. 9. Берман Г.Н. Сборник задач по курсу математического анализа: Учебное пособие.-22-е изд., перераб.-СПб., Издательство «Профессия», 2001.-432 с.
Qoʻshimcha adabiyotlar
1. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi PF-4947-son «Oʻzbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish boʻyicha Harakatlar strategiyasi toʻgʻrisida»gi farmoni. 2. Claudio Canuto, Anita Tabacco. Mathematical Analysis I, II. Springer-Verlag Italia, Milan 2015, 2010. 3. Y. Suhov, M. Kelbert. Probability and Statistics by Example. 2nd edition. United Kingdom. University printing house, Cambridge CB2 8BS, 2014. 4. Пискунов Н.С. Дифференциальное и интегральное исчисление для ВТУЗов. 2 частях -М.: Наука, 2001. 5. Черненко В.Д. Высшая математика в примерах и задачах. Учебное пособие для вузов. – СПб.: Политехника, 2003. – 703 с. 6. В.Е.Гмурман. Руководство к решению задач по теории вероятностей и математической статистике. –М.: Высшей школа, 2004. 7. П.Минорский. Сборник задач по высшей математике. ФИЗМАТЛИТ 2010й. 8. Жураев Т.Ж., Худойберганов Р.Х., Ворисов А.К., Мансуров Х. Олий математика асослари. 1 ва 2 қисм. –Т. Ўзбекистон, 1995, 1999.-290б. 9. Соатов Ё.У. Олий математика.1-2-3-4-5-жилд. Т.: «Ўқитувчи».-1992-1998. 640 б. 10. П.Е. Данко. “Олий математикадан мисол ва масалалар тўплами”. Дарслик. 1-2- қисмлар. Т.:“Ўзбекистон”, 2007. - 248 б. 11. Xolmurodov E., Yusupov A.I., Aliqulov T.A. Oliy matematika. 1,2,3-qismlar. –Toshkent: “NEXT MEDIA GROUP”, 2017. Axborot manbaalari
1. www.lex.uz – Oʻzbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi. 2. www.ziyonet.uz – Oʻzbekiston Respublikasi ta’lim portali. 3. www.gov.uz – Oʻzbekiston Respublikasi hukumat portali. 4. www.catback.ru - научные статьи и учебные материалы 5. www. gaap.ru; 6. www. cip.com;
7. www. aicpa.org.
Do'stlaringiz bilan baham: |