Tо‘sh suyagi - sternum uch qismdan: sopi manubrium sterni; tanasi corpus sterni; xanjarsimon о‘simtasi processus xiphoideus dan iborat bо‘ladi. Tо‘sh suyagi sopining yuqori qismida bо‘yinturuq о‘ymasi incisura jugularis, yon tomonida esa о‘mrov suyagi bilan birikadigan о‘yma incisura clavicularis joylashadi. Tо‘sh suyagining sopi va tanasi orasida burchak angulus sterni hosil bо‘ladi. Tо‘sh suyagining sopi va tanasining yon taraflarida chin qovurg‘alar birikadigan о‘ymalar incisura costalis bо‘ladi.
Tо‘sh suyagining xanjarsimon о‘simtasi ikkiga ajralgan holda yakunlanishi mumkin. Tо‘sh suyagining ichida qon tomirlari boy bо‘lgan g‘ovakli modda yaxshi taraqqiy etgan bо‘ladi. Shu sababdan tо‘sh suyagining ichidan qon quyish uchun foydalaniladi. Tо‘sh suyagining ichida suyak iligi yaxshi takomil etganligi uchun uni boshqa odamlarga о‘tkazish uchun olish mumkin.
Qо‘l suyaklari
Qо‘lga tegishli suyaklar ikki gurux suyaklarni tashkil etadi: 1) yelka kamari suyaklari 2) erkin xolda joylashgan qо‘l suyaklari (yelka, bilak va qо‘l panja suyakalari).
Yelka kamari suyaklari-cinguulum membri superioris.
О‘mrov suyagi – clavicula.
О‘mrov suyagi tana skeletini, qо‘l bilan birlashtiradi va tanadan yelka bо‘g‘imini uzoqroq turishini ta’minlaydi. Shu sababdan о‘mrov suyagi jaroxatlansa qо‘l tanaga yaqinlashadi.
О‘mrov suyagining о‘rta qismi qо‘shuvchi tо‘qima holatida suyaklanadi (birlamchi suyaklar), uning uchlari esa tog‘ay tо‘qima holatidan sо‘ng suyaklanadi. Suyaklanish nuqtasi bitta bо‘lib tо‘sh suyagiga yaqin uchidan boshlanadi (monoepifezar suyak). О‘mrov suyagining suyaklanish jarayoni perixondral va endoxondral holatlarda rivojlanadi. О‘mrov suyagida suyaklanish nuqtasi embrion taraqqiyotining 6 xaftasida hosil bо‘ladi. Lekin bu suyakning tо‘sh suyagiga birikadigan uchida suyaklanish nuqtasi 16-18 yoshlarda paydo bо‘lib , tо‘liq suyaklanib ketish 20-25 yoshlarda yakunlanadi.
О‘mrov suyagining ikki uchi: tо‘sh suyagiga birikuvchi extremitas sternalis; kurak suyagining akromion о‘simtasiga birikuvchi extremitas acromialis; va ular orasida joylashgan tanasi corpus claviculae bо‘ladi. Akromial uchida bо‘g‘im yuzasi facies articularis acromialis va tо‘sh suyagiga birikish sohasida ham bо‘g‘im yuzasi facies articularis sternalis bо‘ladi. О‘mrov suyagining tо‘sh suyagiga birikadigan uchining sohasi oldingi tarafga yoysimon bо‘rtib turadi va aksincha lateral uchi sohasi botiq bо‘ladi. О‘mrov suyagining ostki yuzasining akromial uchi sohasida bо‘rtiq tuberositas conoideum bо‘ladi.