Referat mavzu: O’zbekistonning bmt bilan hamkorligi Bajardi: Qosimov B. Tekshirdi: Mustapova H

asosiy  m aqsadlar

  quyidagilardan  iborat:

1.  Xalqaro  tinchlik  va  xavfsizlikni  saqlab  turish.

2.  T i n c h l i k k a  

t a h d i d g a  

b a rh a m  

b eri sh  

h a m d a  

u n i n g  

oldini 

olish, 

shuningdek, 

agressiya 

yoki 

boshqa 

tinchlikni 

buzuvchi 

xatti-harakatlar- 

ni  b a rt a r a f  etish  uc h un   samarali  j a m o a v i y   c ho ra - t ad bi rl a r  qo'llash.

3.  Xalqaro 

nizol arg a 

yoki 

tinchlik 

buzilishiga 

olib 

kelishi 

mu mki n 

boi gan   va ziyatlarni  tinch  vo sit ala r  y o r d a m i d a   hal  etish.

4.  Xa lqlar   o'rtasida  d o' st on a  munosa bat lar ni   rivojlantirish.

5.  Iqtisodiy, 

ijtimoiy, 

m ad a n iy  

va 

g u m a n i t a r  

m a z m u n d a g i  

xalqaro 

m u a m m o la r n i   hal  etis hda   xa lqa ro   h a m ko rl ik n i  a m a lg a   oshirish.

6.  Inson 

h u q u q l a r i n i  

h a m d a  

irqi, 

jin si,  

tili 

va 

d in id a n  

qat'i 

nazar, 

barchaga taalluqli  bo'lgan  asosiy  erkinliklarni  rag'batlantirish  va  rivojlantirish.

7.  T a s h k il o t  

o l d i d a  

tu r ga n 

m a q s a d l a r g a  

e ri s h is h 

y o 'l id a  

d a v la tl a r  

sa'y-harakatlarini  birlash ti rad ig an  m a r k a z   bo'lish.

Ushbu  maqsadlarga  erishish  uchun  B M T   quyidagi 

prinsiplar

  asosida  faoliyat  yuritishni 

o'z  zimm asi ga   olgan:

1.  Suveren  tenglik;

2.  B M T   Ustavi  bo'yi cha  majburiyatlarni  sidqidildan  bajarish;

---

3.  Xalqaro 

nizolarni 

tinch 

yo'l 

bilan 

hal 

etish 

chog'ida 

xalqaro 

tinch 

lik,  xavfsizlik  va  adolatni  tahdid  ostiga  qo'ymaslik;

4.  Har 

qa nd ay 

da vla tni ng 

hududiy 

daxIsizligiga 

yoki 

siyosiy 

mus- 

taqilligiga 

qarshi 

va 

shuningdek, 

BM T 

maqsadlariga 

xilof 

bo'lgan 

boshqa 

vaziyatlarda 

ham, 

xalqaro 

munosabatlarda 

kuch 

bilan 

yoxud 

uni 

qo'llash 

bilan  tahdid  etishdan  voz  kechish;

5.  B M T  

o'z 

ustaviga 

muvofiq 

qo'llaydigan 

barcha 

sa'yharakatlarida 

h a r  

t o m o n l a m a  

y o r d a m  

k o ' r s a t i s h  

h a m d a  

u 

o g o h l a n t i r u v c h i  

y o x u d  

m aj bu rlo vc hi  

m a z m u n d a g i  

c ho ral ar 

qo'll ayo tg an 

har 

q a nda y 

da v lat ga  

yo rd am   ko'rsatishdan  tiyilib  turish;

6.  B M T  

a'zosi 

b o ' l m a g a n  

d a v la tl a r  

ham 

u n i n g  

p r i n s i p l a r i g a  

mu 

vofiq 

ravishda 

ha ra ka t 

qilishini 

ta'minlash, 

chunki 

bu 

xalqaro 

tinchlik 

va  xavfsizlikni  saqlab  turish  uch un   qo'l  kelishi  mumk in ;

7.  BM T n in g  

aslida 

davlatlar 

ichki 

vakolatlariga 

mansub 

bo'lgan 

ish- 

lariga aralashmasligi.

B M T   o'z  faoliyati  m ob ay n id a   q a nc h ad an- qa nch a  mushkul  davrlarni  boshidan 

kechirgan.  Dastlabki  paytlarda  ko'pchilik  ovozni  nazorat  ostiga  olgan  G'arb  davlatlari 

ozchilikka  o'z  xohish-irodasini  majburlab  o'tkazishga  uringan.  Dekolonizatsiyadan  keyin 

rivojlanayotgan  davlat-lar  ko'pchi 1 ikni  tashkil  qilgan  va  ular  ham  boshqa  davlatlarning 

manfaatlarini  yetarli  da ra j a d a   h i so b g a   o lm as da n,   o vo z  berish  mas hin as in i  o'z  xohishlari 

bo'yicha  foydalanishga  intilgan.  Oqibatda  esa  mutlaqo  befoyda,  samarasiz  rezolyutsiyalar 

qabul  qilingan.  «Sovuq  urush»  tufayli  yanada  mushkul  vaziyatlar  yuzaga  kelgan.  «Sovuq 

urush»  tugagani-dan  keyingi  yangicha  shart-sharoitlar,  tabiiyki,  B M T   oldiga  yangi 

talablarni  qo 'ym oq da.

BM T   davlatlararo  tashkilot  hisoblanadi.  Unga  du n yon in g  deyarli  barcha  davlatlari 

a'zodir.  2004-yilning  1-yanvarigacha  dunyoning  192  davlati  B M T g a   a'zo  bo'lgan.

BM T n in g   asosiy  organlari:

1)  Bosh  Assambleya;

2)  Xavfsizlik  kengashi;

3)  Ijtimoiy  va  iqtisodiy  ke ng ash   ( E K O S O S ) ;

4)  Vasiylik kengashi;

5)  Xalqaro  sud;

6)  Kotibiyat.

Bosh  Assambleya

  —   BM Tn in g  Ustavi  doirasida  har  qanday  masalalarni  yoki  ishlarni 

m uh ok am a   etish  huqu qi dek   keng  vakolatlarga  ega  boigan  vakillik  organi.  Shuningdek,  u 

B M T n i n g   har  qanday  organi  vakolatiga  kiradigan  masalalarni  m u h o k a m a   etishi  mumkin. 

Tegishli  masalani  ko'rib  chiqish  natijasi  o'laroq,  u  B M T   a'zolariga  va  organlariga,  shu 

jumladan  Xavfsizlik  kengashiga  ham  tavsiyalar  kiritadi.  Bunday  tavsiyalar  Xavfsizlik 

kengashi  va  Xalqaro  suddan  tashqari,  B M T ni n g  barcha   organlari  uchun  majburiydir.

B M T   U s t a v i d a   B o s h   A s s a m b l e y a   f a o l i y a t i n i n g   e n g   m u h i m   yo'nalishlari 

ko'rsatib 

qo'yilgan. 

Bosh 

As sa m b le y a  

tinchlikni 

qo'llabquvvatlash 

borasidagi 

hamkorlikning  um um iy   prinsiplari,  shu jum la d an   qurolsizlanish  prinsiplarini  ko'rib  chiqish 

va  B M T  a'zolari  h a m d a  Xavfsizlik  kengashiga  tegishli  tavsiyalar  kiritish  vakolatiga  ega.

---

Xulosa

Birlashgan  Millatlar  Tashkilotining  samarali  faoliyat  yuritishidan  dunyodagi  barcha 

davlatlar,  xoh  u  katta  xoh  kichik,  xoh  rivojlangan  va  rivojlanayotgan  davlat  b o ’lsin, 

manfaatdordir.  B M T   o ‘z  faoliyati  mobaynida  qanchadan-qancha  mushkul  davrlarni 

boshidan  kechirgan.  Dastlabki  paytlarda  k o ‘pchilik  ovozni  nazorat  ostiga  olgan  g ‘arb 

davlatlari  ozchilikka  o ‘z  xohish-irodasini  majburlab  o ‘tkazishga  uringan.  Keyinchalik 

rivojlanayotgan  davlatlar  k o ‘pchilikni  tashkil  qilgan  va  ular  ham  boshqa  davlatlarning 

manfaatlarini  yetarli  darajada  hisobga  olmasdan,  ovoz  berish  tizimidan  o ‘z  xohishlari 

b o ‘yicha  foydalanishga  intilgan.  Oqibatda  esa  mutlaqo  befoyda,  samarasiz  rezolyutsiyalar 

qabul  qilingan.  «Sovuq  urush»  tufayli  yanada  mushkul  vaziyatlar  yuzaga  kelgan.  «Sovuq 

urush»  tugaganidan  keyingi  yangicha  shart-sharoitlar,  tabiiyki,  B M T   oldiga yangi  talablarni 

q o ‘ymoqda.  B M T   davlatlararo  tashkilot  hisoblanadi.  Xalqaro  munosabatlarning  hozirgi 

rivojlanish  bosqichida  BM T n in g   tutgan  o ’rni  va  ahamiyati  beqiyosdir.  Prezidentimiz 

I.A.Karimov  B M T   Bosh  Assambleyasining  48-sessiyasidagi  o ’z  nutqlarida  ushbu 

tashkilotning  faoliyati  t o ’g ’risida  gapirib:”B M T   barcha  davlatlarning,  mintaqalarining, 

butun  jahon  ham  jamiyatining  eng  muhim  muammolarini  muhokama  qilish  va  yechish 

uchun  tuzilgan  noyob  tashkilotdir” ,  deb  ta ’kidlagan  edilar.  Ushbu  tashkilot  boshqaruvida 

Bosh  Kotib  va  Kotibiyat  BM Tn in g  bosh  organlaridan  biri  hisoblanadi.  Hozirda  BMTda  

40mingga  yaqin  hodimlar  ishlaydi.Shulardan  Kotibiyat  hodimlari  soni  25  mingdan  ziyod 

b o ’lib,  ular  150  dan  ortiq  davlat vakillaridir.

---