Referat mavzu: Inson salomatligi va uning muhofazasi

Salomatlik haqida ilmiy -pshbbiy yondashuvga  

asoslangan qarashning umumiy tavsiflari 

*Biotibbiyot nuqtai nazaridan salomatlik biologik borliq xususiyati. 

*Mexanik  yondashuvga  ko'ra,  organizm  barcha  kismlari  o'zaro 

bog'langan  mexanizm,  lekin  ularni  bir-biridan  ajratish  va  har  biri  bilan 

alohida muomala qilish mumkin. 

*Reduksionistik  yondashuvga  ko'ra.  salomatlikka  barcha  tarkibiy 

---

kismlari  o'ziga  taallukdi  funksiyalarni  bajaruvchi  «mashina»  dek  real 

borliq  sifatida  karaladi.  Kasallik  kismlar  yoki  tuzilmalardan  birida 

aniqlanishi mumkin bo'lgan defekt (nuqson) yoki funksiyaning noto'g'ri 

bajarilishi  bilan  barobar.  Pirovardida,  salomatlik  va  kasallik 

tushunchalari yanada mayda tuzilmalargacha torayadi. 

*Obyektiv  yondashuv:  bemorlardagi  kasallik  simptomlar  tajribasi 

ekspertlar  tomonidan  obyektiv  ko'rsatkichlar  bilan  hakiqatga  mosligi 

tasdiklanishi lozim. 

*Kasallanish bor bo'lsa, salomatlik yo'qotilgan hisoblanadi. 

*Kasallikni  maxsus  omillar  chaqiradi,  ya'ni  ichki  fiziologik  jarayonlar 

(boshkaruv  tizimlarining  degeneratsiyasi  yoki  ishdan  chiqishi)  yoki 

patogen  mikroblar  invaziyasi  kabi  organizm  fiziologik  funksiyalarini 

buzuvchi tashqi omillar. 

*Tibbiy  davolashning  maqsadi  organizm  o'z  funksiyalarini  me'yorida 

amalga  oshirishini  tiklash  yoki  organizmning  shikastlangan  qismi  yoki 

tuzilmasini sog'lom holga keltirishdan iborat. Buyday davolash, odatda, 

qarama-qarshiliklar  (allopatiYAlar)  sistemasiga  asoslanadi.  Agar 

organizmda  kandaydir  buzilishlar  ketayotgan  bo'lsa,  davolash  kasallik 

ko'zg'atuvchisini  qarama-qarshi  kuch  yordamida  yengishga  tayanadi. 

Masalan,  agar  organizmda  o'sma  rivojlanayotgan  bo'lsa,  u  bilan 

radioterapiya yoki ximioterapiya yordamida kurashish kerak. 

Infeksiya  bo'lsa,  qo'zg'atuvchi  bilan  kurashish  uchun  antimikrob 

preperatlar tavsiya qilish lozim bo'ladi. 

*Shunday  qilib,  salomatlik  «me'yorlik»  bilan  uyg'unlashib  ketadi  va 

mazmunan  axloqiy  yondosh  ahamiyatga  ega.  ya'ni  sog'lom  bo'lish  - 

demak,  me'yorda  bo'lish,  me'yorda  bo'lish  -  demak,  «yaxshi»  ekanlik, 

kasal  bo'lish  yoki  «kasallikka  chalinish»  esa  biz  kandaydir  darajada 

«yomon» ekanligimizni bildiradi.