Referat jumíSÍ Tema: Golografiya principi jáne onıń qollanılıwı Tayarlaǵan

ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASÍ INFORMACIYALÍQ TEXNOLOGIYALARÍ HÁM KOMMUNIKACIYALARÍN RAWAJLANDÍRÍW MINISTRLIGI
MUHAMMED AL-XOREZMIY ATÍNDAǴÍ TASHKENT INFORMACIYALÍQ TEXNOLOGIYALARÍ UNIVERSITETI NÓKIS FILIALÍ
“TELEKOMMUNIKACIYA TEXNOLOGIYALARÍ HÁM KÁSIPLIK TÁLIM”
fakulteti

“Telekommunikaciya texnologiyaları” baǵdarı

“FIZIKA II” páninen
REFERAT
JUMÍSÍ
Tema: Golografiya principi jáne onıń qollanılıwı


Tayarlaǵan: _____________

Qabıllaǵan: _____________ S.Kaypnazarov

Nókis-2022

Jobası:

1. 
   Kirisiw
   

Golografiya haqqında túsinik

2. 
   Tiykarǵı bólim
   
   1. 
      Golografiyanıń qollanılıwı
      
   2. 
      Rentgen nurları — elektromagnit tolqınlar
      
3. 
   Juwmaqlaw
   
4. 
   Paydalanılǵan ádebiyatlar dizimi
   

Kirisiw
Golografiya haqqında túsinik
Golografiya tariyxınan. Golografiya (grekshe — tolıq jazıw ) — interferensiya qubılısı járdeminde jazıwdı hám tolqın maydanın qayta qayta tiklewdiń arnawlı usılı. Bul usıl interferensiya hám difraksiya nızamlarına tiykarlanǵan.
Denelerdiń keńislikdegi suwretin dizimnen ótkeriwdiń hám qayta qayta tiklewdiń bul jańa usılı 1947- jılda ingliz fizigi D. Gabor (1900-1979 ) tárepinen jańalıq ashılǵan. Bul jańa ashılıwları ushın D. Gabor 1971- jılda Nobel sıylıǵına iye boldı. Golografiya oylap tabılǵan dáslepki jıllarda oǵan jetkiliklishe itibar berilmedi. Bunıń tiykarǵı sebebi qızıǵan derekler shıǵaratuǵın jaqtılıq tolqınları járdeminde keskin interferensiya tábiyat kórinisi payda etiwdıń múmkinshiligi bolmaǵanlıǵında bolıp tabıladı. Biraq joqarı dárejedegi monoxromatik nurlar — lazer nurları payda bolǵanınan keyin bul usıldıń ámelde qollanıwında keskin búklem júz berdi.
Golografiyanıń qásiyeti:
Endi golografiyaning qásiyeti menen tanısıwǵa óteyik. Al, dene tuwralı maǵlıwmat (onıń suwreti) qanday etip belgilengenler hám qanday etip tiklenedi? Onıń ushın deneden shıǵıp atırǵan tolqın amplitudasi hám fazasın dizimnen ótkeriw hám qayta qayta tiklew zárúr. Bul bolsa ámelde múmkin. Sebebi interferensiyada, intensivliktiń bólistiriwi interferensiyaǵa kiretuǵın tolqınlardıń da, amplitudaları da fazalarına baylanıslı.
Sol sebepli de faza da amplituda haqqındaǵı maǵlıwmatlardı dizimnen ótkeriw ushın deneden shıǵıwshı tolqınnan (dene tolqını ) tısqarı, jaqtılıq dereginen baratuǵın, oǵan kogerent bolǵan tolqınnan da (tayansh tolqını ) paydalanıladı.
Golografiyaning tiykarǵı ideyasına muwapıq, dene hám tayansh tolqınları payda etetuǵın interferension tábiyat kórinisindegi intensivlikler bólistiriwi súwretke túsirip alınadı. Keyininen, fotoplastinkada belgilengen qarayǵan bólistiriwler jaqtılıq difraksiyasi járdeminde qayta tiklenip, dene bolmasa da, onı úyreniw múmkinshiligi payda boladı.
Gologramma dep, fotoplastinkada belgilengen tayansh hám dene tolqınları payda etgen interferension manzamga aytıladı. Bunıń qanday ámelge asırılıwı.
Lazer nurı eki bólekke ajıratılıp, bir bólegi aynaǵa, ekinshi bólegi bolsa denege baǵıtlanadı. Nurdıń birinshi bólegi aynadan qaytıp fotoplastinkaga tússe (tayansh tolqını ), ekinshi bólegi deneden qaytıp fotoplastinkaga túsedi (dene tolqını ). Bul tolqınlar kogerent bolǵanlıqları ushın fotoplastinkada interferensiya tábiyat kórinisin payda etedi. Tayansh hám dene tolqınlarınıń qosılıwı nátiyjesinde payda bolǵan interferensiya tábiyat kórinisiniń fotoplastinkadagi súwreti shıǵarılıp, gologramma payda etinadi.

2.