|
Territorial magistral tarmaqlardan (backbone wide-area networks) kárxananıń úlken bólimlerine tiyisli bolǵan iri lokal tarmaqlardı bir ırǵaqta islewin támiyinlew maqsetinde birlestiriw ushın paydalanıladı.
Magistral tarmaqqa ádetde, ko„p sanlı tarmaq astı tarmaqları (subnets) jalǵanǵanlıǵı sebepli, onıń ótkeriw qábileti talay joqarı bolıwı kerek boladı (2-súwret).
Global tarmaqqa uzatıw úskeneleri
Global tarmaq apparatları Ulıwma kommutatsiya telefon tarmaqları (Public Switched Telephone Networks - PSTN) hám T-karer yamasa Xızmetler integraciyalasqan cifrlı tarmaqlar (Integrated Services Digital Network ISDN) sıyaqlı kireyge alınatuǵın liniyalarda islew ushın mólsherlengen. ISDN - telefon tarmaqları arqalı cifrlı maǵlıwmat xızmetlerin beriw standartı bolıp tabıladı.
Global tarmaqqa jalǵanıw apparatı modem sıyaqlı analog quraytuǵınsı bolıwı múmkin yamasa ISDN aloia sıyaqlı tolıq cifrlı bshlishi múmkin. Kóp global tarmaq apparatları o'zoq aralıqlarǵa uzatıw ushın signaldı ózgertiredi yamasa joqarı ótkeriw imkolniyatlarini jaratıw ushın birden-bir uzatıw tarmaǵında kóp kanallı jalǵanıwlardı jaratadı. Bunday apparatlardıń barlıǵın talqılaw shárt emes, biraq kúndelik tájiriybede kóbirek ushraytuǵın tómendegi bir qatar apparatlardı kórip shıǵamız :
1. Analog telefon modemlari;
2. ISDN adapterleri;
3. Kabel televideniesi modemlari;
4. DSL modemlari hám marshrutizatorlari;
5. Jalǵanıw serverleri;
6. Uzaqta jaylasqan marshrutizatorlar.
Analog telefon modemlari
Zamanagóy modemlar modulyasiya/demodulyasiya funksiyaların, qátelerden saqlanıw funksiyaların atqaradılar, start-stop sinxron ózgertiriwshi, ırǵaq hám cikller buyicha sinxronizatsiyalovchi, birlik elementlerdi dizimnen ótkeriw, maǵlıwmatlardı shıǵarıw funksiyaların atqaradı. Joqarıdaǵılar menen bir waqıtta modemlar cifrlı jazıw, dawıs shıǵarıw, shártli qońırawlardı teńib alıw (ajıratıw ), shaqırıp atırǵan abonent nomerin anıqlaw, aralıqtan konfiguratsiyalash, ruhsat etilmegen kirisiwden qorǵaw, uzatıw sharayatlarına adaptaciyalaw hám t.b. larni támiyinleydi.
Modem - bul signallardı ózgertirgish esaplanıp, kompyuter menen jalǵaw liniyasi arasındaǵı aralıq zveno esaplanadi. Modem sózi “modulyasiya/demodulyasiya” termininiń qısqartirilgan kórinisi bolıp tabıladı.
Modem - bul aqırǵı abonent apparatı. Ol dama múmkin bolǵan korporativ tarmaqlar boyınsha maǵlıwmatlardı uzatıw klassik apparaturasi funksiyasın atqaradı. Bunnan tısqarı úy kompyuterlerin internet tarmaǵına jalǵanıwınıń kerekli shártlerin jaratıwshı apparat rolin atqaradı.
Eger kompyuter informaciya almasinuvi ushın telefon tarmaǵı (analog hám cifrlı, lekin signalızatsiyasi uyqas tushmagan) isletilse, kompyuter hám tarmaq arasında ózgertirgish (analog-cifrlı, oǵan uyqas tushuvchi signalızatsiyasi menen hám kerisinshe) ornatılıwı kerek, sol sebepli modem (apparat shıǵıwında modulyasiya, kiriwinde demodulyasiya) isletiledi. Modem bir kurinishdagi signaldı basqa kórinistegi signalǵa aylandırıw hám kerisinshe wazıypasın orınlawshı apparat túsiniledi. Modem kompyuterden kiyatırǵan cifrlı signal (nollar hám birler birikpesin ) telefon liniyasi diapazonına uyqas tushuvchi chastotalı elektr signalǵa aylantıradı. Bul aylandırıw fazalı modulyasiya tiykarında ámelge asıriladı. Modem telefon liniya akustikalıq kanalın tómen hám joqarı chastotalı polosaga ajratadı. Tómen chastotalar polosasi uzatıwǵa, joqarısı qabıllawǵa isletiledi. Konstruksiyası, isletiliw jayına hám tarawı, uzatıw usılı, uzatıw tezligi intellektuallıq múmkinshilikleri hám qollanıw protokolına baylanıslı túrde júdá kup hár túrli modemlar bar.
Modemning atqaratuǵın tiykarǵı jumısı, cifrlı signallar kórinisindegi maǵlıwmatlardı kerekli tezlik hám anıqlıq menen uzatıwdan ibarat esaplanadi. Bul máseleniń sheshimi, uzatıw hám modulyasiyaning hár-qıylı usıllardan paydalanǵan halda tabıw múmkin. Usıllardan kerekli bir qatar faktorlar menen anıqlanadiki, olardan eń áhmiyetlisi - baylanıs kanalınıń túri, shawqımlardıń detalları hám uzatıw tezligi bolıp tabıladı. Modem analog signalların kompyuter sistemalarında qollanılatuǵın turaqlı tok impulslari cifrlı signallarına aylantıradı. Bul processga modulyasiya dep ataladı. Modulyasiya hám modemlar baylanıs kanalı telefon signalların cifrlı halǵa aylandırıw ushın zárúr bolıp tabıladı. Demodulyasiya procesi bolsa modulyasiyaga teris process bolıp tabıladı. Payda bolǵan signaldı basqa tárepden qaraǵanda modem barlıq uzatılǵan informaciya analog signalın qabıl etedi hám baslanǵısh cifrlı signalǵa aylantıradı. Tuwrısıda, jup halda isleytuǵın modemlarni normal jumıs iskerligi ushın modulyasiya/demodulyasiyani birdey operatsiyanı ámelge asırıwı kerek, eger bunady bolmasa olar ortasındaǵı uzatılǵan informaciya buz'ladı.
PAYDALANILǴAN ÁDEBIYATLAR
1.Andrew S. Tanenbaum. Computer Networks, Fourth Edition. Publisher; Prentice Hall, 2011y.
2.Olifer V.G., Olifer N.А. Компютерные сети. Принципы, технологии, протоколы. Учебник. - СПб. Питер. 2010.
3.Musaev M.M.Kompyuter tizimlari va tarmoqlari. Toshkent.: Aloqachi nashriyoti, 2013 yil. 8 bob. 394 bet. Oliy o’quv yurtlari uchun qo’llanma.
Internet saytlar:
4.http://fayllar.org
5.http://www.wikipediya.org
6.http://www.kompy.info
Do'stlaringiz bilan baham: |
