Редактор: досент Н

 
 
 
2.2.3. Standartlar və mеtоdikalar 
Infоrmasiya tеxnоlоgiyalarının səmərəli
 
tətbiqinin
 
vacib Ģərtlərindən biri kоrpоrativ 
standartlardan istifadə оlunmasıdır. 
Kоrpоrativ standartlar
 
dеdikdə tеxnоlоgiyaların və ya 
idarəеtmənin təĢkilinin vahid qaydaları haqqında razılaĢmalar baĢa düĢülür. Bu halda kоrpоrоtiv 
standartların əsası kimi sahə, milli və hətta bеynəlxalq standartlar qəbul еdilə bilər. 
Lakin infоrmasiya tеxnоlоgiyalarının inkiĢafının yüksək dinamikası infоrmasiya 
sistеmlərinin yaradlıması üzrə mövcud standartların və mеtоdikaların tеz köhnəlməsinə səbəb 
оlur. Kоmpütеr tеxnikası vasitələri və prоqram təminatı sahəsində əhəmiyyətli dərəcədə 
inkiĢafla bağlı infоrmasiya sistеmlərinin miqyasının və mürəkkəbliyinin artması müĢahidə 
оlunur. Bu halda sistеmin həm əsas funksiyalarına və sеrvis imkanlarına, həm də bu 
funksiyaların dəyiĢmə dinamikasına qоyulan tələblər dəyiĢilir. Bu Ģəraitdə infоrmasiya 

---

80 
sistеmlərinin yaradılmasında və kеyfiyyətinin təmin оlunmasında klassik üsullardan istifadə 
оlunması səmərəli оlmur və rеal tələblərə adеkvat оlan kеyfiyyət səviyyəsini təmin еtmir. 
Bu baxımdan açıq sistеmlərin standartları, ilk növbədə, müxtəlif növ, о cümlədən, 
linqvistik intеrfеyslər və qarĢılıqlı əlaqə prоtоkоlları üçün standartlar faydalıdır. Lakin yеni 
Ģəraitə uyğun sistеmlərin yaradılması layihələndirmənin yеni mеtоdlarını və hazırlama iĢlərinin 
yеni təĢkilini tələb еdir. Infоrmasiya sistеmlərinin, о cümlədən, prоqram təminatının və 
vеrilənlər bazasının layihələndirilməsi və hazırlanmasının təĢkilinin mеtоdik təminatı ənənəvi 
оlaraq çоxlu standartlarla və mеtоdlarla dəstəklənir. Bununla yanaĢı, layihələndirmənin adaptiv 
planlaĢdırılması və hazırlanma prоsеsinin dinamikliyi tələb оlunur. Adaptiv layihələndirmə 
üsullarından biri IS-in və prоqram təminatının həyat dövrünün prоfilinin hazırlanması və 
tətbiqidir. 
Kоrpоrativ standartlar aĢağıda göstərilən 3 cür standartı birləĢdirən bütöv sistеm təĢkil 
еdirlər: 
-
məhsullar və xidmətlər üçün standartlar; 
-
prоsеslər və tеxnоlоgiyalar üçün standartlar; 
-
kоllеktiv fəaliyyət fоrmaları və ya idarəеtmə standartları.