Редактор: А. Тилегенов Редколлегия ағзалары

МУҒАЛЛИМ ҲӘМ ҮЗЛИКСИЗ БИЛИМЛЕНДИРИЎ
23
tahlil etilgan, huquqiy ong, huquqiy madaniyat mazmun-mohiyati izohlangan hamda bularni shakllantirishga 
qaratilgan ta`lim va tarbiyani tashkil qilish asoslar keltirib o`tilgan.
РЕЗЮМЕ
В данной статье анализируются научные взгляды и идеи, направленные на формирование правовой 
культуры у учащихся, раскрывается сущность правосознания, правовой культуры и даются основы для 
организации обучения и воспитания, направленных на их формирование.
SUMMARY
This article analyzes scientific views and ideas aimed at the formation of legal culture among students, reveals 
the essence of legal consciousness, legal culture and provides the basis for organizing training and education aimed 
at their formation.
Raxmatullayeva A.Q.
Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti Tabiiy fanlar fakul’teti Biologiya 
kafedrasi o’qituvchisi
Tayanch so`zlar:
biologiya, laboratoriya, ko’rgazma, bilim, ko’nikma, o’qituvchi, malaka, 
metod, texnologiya, genetika, barg, gul, meva, urug’.
Ключевые слова:
биология, лаборатория, штык, знания, умения, квалификaция, yчитель, 
растение, метод, технология, генетика, лист, цветок, плод, семя.
Key words: 
biology, laboratory, bayonet, knowledge, skills, qualification, Teacher, plant, 
method, root, software, leaf, flower, fruit, seed.
INTERAKTIV METODLAR ASOSIDA O’QUVCHILAR IQTIDORINI 
RIVOJLANTIRISHNING FAOL USUL VA SHAKLLARI 
Kirish. 
O’quv jarayonining sifati ko’p jihatdan tanlangan o’qitish uslubiga bog’liq. 
Shuning uchun ham oquvchlarni o’qitishning yangi usuli kerak. Zamonaviy metodika 
nafaqat maktab, balki maktabgacha ta’lim muassasasi uchun ham zarurdir. Zamonaviy 
usullarning asosiy maqsadi o’quvchining shaxs sifatida rivojlanishidir. Pedagogik 
amaliyotda “O’qitishning faol usullari va shakllari” atamasi qadimdan ishlatilgan. U 
maktab o’quvchilarining o’quv faoliyatida yuqori darajadagi ob’yekt faolligiga erishadigan 
pedagogik texnologiya hisoblanadi. Odatda interaktiv muloqot aqliy rivojlanishga yordam 
beradi. Qayta aloqa mavjud bo’lganda, axborotni jo’natuvchi va qabul qiluvchining 
kommunikativ rollari o’zgaradi. Qayta aloqa ta’lim ma’lumotlarini almashish 
samaradorligini sezilarli darajada yaxshilaydi, bu esa, har ikki tomonning aralashuvini 
bartaraf etish imkonini beradi. Interfaol texnologiyalar o’quvchilarning ta’lim muhiti 
bilanbevosita o’zaro ta’siriga asoslangan.
O’quv muhiti talaba o’zini tajriba sohasi sifatida ko’radigan haqiqat vazifasini bajaradi 
va bu nafaqat uning empirik kuzatuvlarini, talabaning hayotiy taassurotlarini yordamchi 
material yoki illyustrativ qo’shimchalar bilan bog’lashdan iborat. O’quvchining tajribasi 
bilishnio’rganishning markaziy faollashtiruvchisi hisoblanadi. O’qituvchi interfaol 
texnologiyalarda bir nechta asosiy rollarni bajaradi. Ularning har birida u ishtirokchilarning 
axborot muhitining ma’lum bir sohasi bilan o’zaro aloqasinitashkil qiladi. Rolda ma’lumot 
beruvchi – mutaxassis o’qituvchi matnli materialni taqdim etadi, video ketma – ketligini 
namoyish qiladi, ishtirokchilarning savollariga javob beradi, jarayon natijalarini kuzatadi 
va hokazo[6].
Interfaol o’yin rivojlantiruvchi, tarbiyaviy funktsiyalarga ega bo’lgan zamonaviy 
o’qitish usuli hisoblanadi. Asosiy tarbiyaviy ta’sir har bir interfaol o’yinga kiritilgan 
didaktik material bilan ta’minlanadi. Interfaol o’yinlar o‘quvchining o’quv jarayoniga 
bo’lgan qiziqishini oshiradi, qulay hissiy muhit yaratadi, shuningdek, o‘quvchining ijodiy 
qobiliyatlarini rivojlantiradi. Darsda interfaol o’yinlardan foydalanish o‘quvchilarning 

---