Reaksiyalar

45. Arbuzov reaksiyasi – uchlamchialkil fosfatga galoid alkil tasir ettirib alkilfosfin kislota sintez qilgan.
(C₂H₅O)₃P + CH₃J → CH₃-PO₃(C₂H₅)₂ + C₂H₅J
46. K.V.Sheyele reaksiyasi – sut kislotani qatiqdan ajratib olgan.
47. Tishchenko reaksiyasi.
3CH₃-CHO + (C₂H₅)₃Al → 3CH₃-COOC₂H₅ + AlH₃
48. Nesmyenov reaksiyasi. Alkinlarga HgCl₂ tasiri.
CH₃-CCH + HgCl₂ → CH₃-CCl=CH-HgCl
49. Sabatye reaksiyasi. Alkenlarni gidrogenlab alkan olish reaksiyasini kashf etgan.
C_nH_2n + H₂ → C_nH_2n+2
CH₂ = CH₂ + H₂ → CH₃ – CH₃
50. Nyulends reaksiyasi. C₂H₂ ni 80 ^oC da CuCl va NH₄Cl katalizatorligida vinil atsetilen oladi.
HCCH + HCCH → H₂C=CH-CCH
51. Favorskiy reaksiyasi -alkinlarni izomerlanishni kashf etgan. Katalizator NaOH ning spirtli eritmasi.
CH₃-CH₂-C≡CH (NaOH spirt ert) → CH₃CCCH₃
CH₃-C(CH₃)-CCH → CH₃-C(CH₃)=C=CH₂
52. Vyurs - Fittig reaksiyasi orqali


53. Dils-Alders reaksiyasi – 1,3-diyenlarning xona haroratida akrolein (CH₂=CH-CHO), mallein angidrid (CH₂CO)₂O, vinil xlorid (CH₂=CHCl), etilen (C₂H₄), bilan 1,4-birikish reaksiyasiga kirishadi.
CH₂
C H₂=CH-CH=CH₂ +CH₂CH-CHO→CH CH-CHO
CH CH₂
CH₂
CH₂
C H₂-CH-CH=CH₂ + CH₂=CHCl → CH CH-Cl
CH CH₂
CH₂
54. Rezenmud reaksiyasi. Karbon kislotaning xlor angidridlarini qaytarib aldegidlar olish mumkin.
R – COCl + H₂ → R – CHO + HCl
CH₃ – COCl + H₂ → CH₃ – CHO + HCl
55. Reppe reaksiyasi. Alkenlarni is gazi va vodorod yordamida qaytarib aldegid olish.
R – CH=CH₂ + CO + H₂ → R – CH₂-CH₂-CHO
CH₂=CH₂ + CO + H₂ → CH₃-СH₂-CHO
56. N.A. Emmanuel reaksiyasi. so’ngi yillarda uglevodorodlar, masalan, butan, penta va hakozolarni yuqori temperaturada havo kislorodi tasirida oksidlab, sirka kislota olishning sanoat usullarini ishlab chiqqan.
2C₄H₁₀ + 5O₂ → 4CH₃COOH + 2H₂O
57. Meer reaksiyasi - To’yingan uglevodorodlarning gologenli xosilalariga nitrit kislota tuzlari ta'sir ettirib nitrobirikmalar olish.

58. Gofman reaksiyasi. kislota amidlari natriy gipoxlorid yoki gipobromidlar tasirida birlamchi aminlar hosil qiladi.

59. V.M.Rodionov usuli bo’yicha malon kislotadan betta aminokislotalar olish
R-CHO + CH₂(COOH)₂ + NH₃ → R-CH(NH₂)-CH₂-COOH + CO₂ + H₂O