Reaksiyalar

38. N.A.Menshutkin reaksiyasi – karbon kislotalar bilan spirtlar reaksiyaga kirishib murakkab efirlar hosil qilish reaksiyasini o’rganga.
R-COOH + R^’-OH → R-COOR’ + HOH
39. K.S.Krixgof reaksiyasi – kraxmalni gidrolizlab fermentlar ishtirokida glukoza olgan.
(C₆H₁₀O₅)_n → (C₆H₁₀O₅)_m → C₁₂H₂₂O₁₁ → C₆H₁₂O₆
Kraxmal dekstrin maltoza glukoza.
40. A.V.Gofman reaksiyasi – alkil galogenidlarga ammiak tasir ettirib, birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi aminlar olgan.
I bosqich R-Gal + NH₃ → R-NH₂ + HGal (birlamchi amin)
II bosqich R-NH₂ + R-Gal → (R)₂NH + HGal (ikkilamchi amin)
III bosqich (R)₂NH + R-Gal → (R)₃N + HGal (uchlamchi amin)
41. E.Frankland reaksiyasi – element organik birikmalarni 1849-yilda etilyodidga rux tasir ettirib dietil ruxni sintez qilgan va uglerod atomlari metallar bilan bevosita bog’lanish mumkinligini isbotlagan.
2C₂H₅-J + 2Za → C₂H₅-Zn-C₂H₅ + ZnJ₂
42. Griner reaksiyasi – magniy organik birikmalar galoid alkillarning suvsizlantirilgan efirdagi eritmasiga Mg metali tasir ettirib olgan. Hosil bbo’lgan mazsulot Griner reaktivi deyiladi.
R-Gal + Mg → R-Mg-Gal
Hosil bo’lgan birikma gidroliz qilinganda alkanlar hosil bbo’ladi.
R-Mg-Gal + HOH → R-H + Mg(OH)Gal
43. Kumol usuli. (Udris, Sergeyev reaksiyasi) – izopropil benzoldan oksidlab fenol va keton olgan.
C H₃-CH-CH₃ [O] OH
+ CH₃ – CO - CH₃

44. Sigler reaksiyasi – akyuminiy organik birikmalarni sintez qilgan. K.Sigler vodorod ishtirokida alkenlarga Al tasir ettirib (3-20 Mpa, 60-100 ^oC) trietil alyuminiy sintez qilgan.
3CH₂=CH₂ + Al + 1,5H₂ → (C₂H₅)₃Al