Re j a : Turkistonda muzey paydo bo’lishining ijtimoiy-iqtisodiy zaminlari

Urganch davlat universiteti tarix fakulteti tarix yoʻnalishi 208-guruh talabasi Ramatova Gulnozaning “Turkistonda tashkil etilgan ilk muzeylar faoliyati”mavzusida tayyorlagan taqdimoti

Turkistonda tashkil etilgan ilk muzeylar faoliyat i

RE J A :
1. Turkistonda muzey paydo bo’lishining ijtimoiy-iqtisodiy iqtisodiy zaminlari.

2. Rus sharqshunos olimlarining muzeyshunoslik borasidagi olib borgan ishlari.

3. Milliy tarixiy-madaniy merosni asrash sifatida dastlabki muzeylarning ahamiyati.

 
Oybek nomidagi O’zbekiston tarixi muzeyi Turkistonning mashxur olimlari va jamoat arboblarining harakati bilan bevosita rahbarligi asosida 1976 yilda tashkil etilgan O’zbekiston va umuman Turkistonning ko’pdan-ko’p yodgorliklari olimlarni qiziqtirib kelayotgan edi. R.I.Lerx, N.I.Veselovskiy, Jukovskiy, Zimin, Ostroumov Smirnovlar to’plagan ma’lumotlar O’zbekistonning qadimiy yodgorliklarini hisobga olib ularni tekshirish, ta’riflash, ilmiy muassasasalari, imperator ilmiy muassasalari arxeologik komissiya, rus arxeologiya komissiyasi, rus arxeologiya jamiyatining SHarq bo’limi, shuningdek 1903 yil aprelda tashkil qilingan O’rta va SHarqiy Osiyo tarixiy arxeologiya va etnografiya jamiyatlarining qimmatbaho materiallaridan tashkil topgan.
Stolyarov, Trofimov, Terentev, Komarovlar to’plagan kolleksiya materiallari muzeyning Stolyarov, Trofimov, Terentev, Komarovlar to’plagan kolleksiya materiallari muzeyning asosiy fondini tashkil etadi.Muzeyni tashkil etishda Fedchenko faol ishtirok etgan. Utabiiy antropologiya va etnorafiyaga oid materiallar to’plagan.Bu materiallar dastlabki eksponat sifatida muzeyga quyilgan.Bundan tashqari,birinchi mahalliy arxeolog Akram polvon Asqarovning xizmatlari katta bo’lgan.Muzeyning ochilishi va uning faoliyati o’lkaning madaniy hayotida muhim voqea bo’ldi.Muzey eksponatlari xalqaro ko’rgazmalarda namoyish qilindi. Unda tuzilgankatalog o’z ahamiyatini yo’qotgani yo’q dastlabki eksponat sifatida muzeyga quyilgan.Bundan tashqari,birinchi mahalliy arxeolog Akram polvon Asqarovning xizmatlari katta bo’lgan.Muzeyning ochilishi va uning faoliyati o’lkaning madaniy hayotida muhim voqea bo’ldi
Muzey eksponatlari xalqaro ko’rgazmalarda namoyish qilindi. Unda tuzilgan katalog o’z ahamiyatini yo’qotgani yo’q Asrimizning boshlarida, ya’ni 20-yillardan keyin bu muzey xaqiqiy ilmiy va madaniy-ma’rifiy muassasa bo’lib qoldi.Hozir muzeyda 40 mingdan ortiq arxeologiyaga oid eksponatlar, 44 ming qadimgi pul nusxalari, 10 mingdan ortiq turli xil etnografiyaga oid buyumlar, 2 mingdan ortiq noyob yodgorlik buyumlari mavjud. Muzey fondidagi materiallar orasida Respublikalar – Tojikiston, Turkiston, Qirg’izistonga taalluqli ma’lumotlar ham ko’p.