Raymond Murphy Red (qizil) unit 1-50

UNIT 38. Rostana? To'g'rimi? Yoki unaqamasmi? kabi qisqa savol va jumlalar 
Dialog: 
- You are late (Siz kech qoldingiz) 
- Am I? (Men a?) 
Yana: 
- I was ill last week (Men o'tgan hafta kasal bo'ldim) 
- Were you? (Siz a?) 
Bunga o'xshash gaplar "rostanmi?" degan taajjubona munosabatni bildiradi. Gap qaysi zamonda 
aytilsa shunga qarab javob beriladi. 
Bobur doesn't like me - Bobur odatda meni yoqtirmaydi. 
Doesn't she - u rostan sizni yoqtirmaydimi? 
Gap inkorni ifoda qilsa qisqa javob ham inkor shaklda, aksincha bo'lsa javob ham aksincha 
bo'lyapdi. Ya'ni, "not"ga "not" bilan javob beriladi. 
O'z gapini tasdiqlatish uchun ham yuqoridagiga o'xshash qisqartmadan foydalansa bo'ladi: 
She lives in London, doesn't she? - U Londonda yashaydi, shunday emasmi? 
Agar gap inkor shaklda bo'lmasa, qisqa so'rov inkor shaklda bo'ladi. Yuqoridagi gap bunga misol. 
Agar gap inkor shaklda bo'lsa, qisqa so'rov inkor shaklda bo'lmaydi: 
You haven't got a car, have you? - Sizning mashinangiz yo'q, yoki bormi? 

---

Ijobiy gapga yana bir misol:

You'll help me, won't you - Siz menga yordam berasiz, yoki yo'qmi? (To'g'rimi, shunday emasmi
kabi ma'nolar bilan tarjima qilish mumkin).
UNIT 39. "Men ham" deb javob berish 
Inkorsiz gaplarda "too" ishlatiladi: 
- I am happy (men hursandman) 
- I am happy too (Men ham hursandman) 
Inkor gaplarda xuddi shu ma'noni ifoda qilish uchun either ishlatiladi: 
- I am not hungry (Men och emasman) 
- I am not hungry either (Men ham och emasman) 
Ikkalasida ham "men ham" degan ma'no chiqadi. Bu so'zlar doim gapning oxirida keladi. 
Gapni takrorlamasdan shunchaki men ham deb javob berish uchun so/neither so'zlaridan 
foydalanamiz va ega bilan undan keyingi so'z o'rnini almashtirib yozamiz. 
Agar gab inkorsiz bo'lsa "so" ishlatamiz: 
- I am tired (Men charchadim) 
- So am I (Men ham) 
Agar gap inkorni ifoda qilsa "neither" ishlatiladi: 
- I haven't got a key (Menda kalit yo'q) 
- Neither have I (Menda ham) 
Ko'rib turganingizdek, birinchi kishining gapi qaysi zamonda yoki have, will, can kabi so'zlardan 
qaysi biri bilan aytilsa, "men ham" deyishda ham shunday qilinadi. So did I, neither do I, so will 
I, neither can I va hokazo. 
E'tibor beramiz, tepadagi "either" so'zini ishlatganimizda inkor borligi uchun "not" so'zini ham 
ishlatamiz. Ammo, "neither" ishlatilganda "not" qo'yilmaydi, chunki bu so'zning o'zi inkorni 
ifoda qiladi. 
Ba'zan "neither" o'rnida "nor" ham ishlatiladi, ikkalasining vazifasi bir xil: 
- I'm not married (Men oila qurmaganman) 
- Nor am I (Men ham).