Ravshan rajabov jahon sivilizatsiyalari tarixi


Jah on  s iv iliz a ts iy a la r i ta r ix i



Download 7,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/126
Sana18.01.2022
Hajmi7,88 Mb.
#385540
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   126
Bog'liq
jahon sivilizatsiyalari tarixi

Jah on  s iv iliz a ts iy a la r i ta r ix i
qismini  b o ‘ysundirib  oldinga chiqdi  (Ispaniya,  Britaniya,  Fransiya  mus- 
tam laka  im periyalari).  Lekin  industrial  davr oxirida G ‘arb  sivilizatsiyasi 
o ‘zining yetakchilik  mavqeyini  k o ‘p hollarda y o ‘qotdi.
4.  Amerika  sivilizatsiyalari  m ateriklardan  (Shim oliy  va  Janubiy 
Amerika)  ajralib qolgani  uchun  alohida y o ‘l  bilan  rivojlandi.  Yevropalik 
mustam lakachilar  Am erikaning  qadim gi  sivilizatsiyalarini  yo ‘q  qildilar. 
Bu  yerda yangi  G ‘arbiy  Yevropa  sivilizatsiyalariga  xos  boMgan  lokal  si­
vilizatsiyalar  paydo  boMdi,  lekin  u  tezda  mustaqil  ritm  tusini  oldi.  XX 
asrda  AQSh  jahon  yetakchi  m am lakatlar  qatoriga  kirdi.  A sr  oxirida  so­
biq  SSSR  boshchiligida sotsialistik  dunyo  y o ‘q  boMib  ketganidan  keyin, 
lining  tashqi  siyosatida  dunyo  m iqyosida  rahbarlik  vazifasini  o ‘tashga 
urinish  boshlandi.  Janubiy  va  M arkaziy  Am erikada  taraqqiyot  m ustam ­
lakachilik hukmronligi  tufayli to ‘xtab qoldi.  Lekin XX asr oxirida tarixiy 
jarayonning  jadallashuvi  uni  episentrga  yaqinlashuv  belgilari  k o ‘rindi. 
Ayniqsa,  Braziliya  va  Argentina  kabi  m am lakatlam ing jahon  siyosatida 
nufuzi  ortdi.
5.  Afrika sivilizatsiyalari  (Shim oliy Afrika bundan  m ustasno,  chunki 
u ( ) ‘rtayer dengizi  sivilizatsiyasiga kiradi) tarixning birinchi  bosqichlari- 
da o ‘ziga xos an'anaviy y o ‘nalishda yashadi va bir qator davrlarda Yevro­
paning yetakchi  davlatlariga  m ustam laka  boMib  qoldilar.  Hozirgi  vaqtda 
ham  M arkaziy Afrika mamlakatlari  nochor ahvolda,  faqat Janubiy Afrika 
progress  episentriga  yaqin.  Lekin  bu  bepoyon  hududning  rivojlanishi 
ui hiin  shart-sharoit mavjud.
Insoniyat  tarixini  o ‘zaro  bir-biriga  bogMangan  spirallam ing  tuguni 
sitalidn  lasavvur  qilish  mumkin.  U m um tarixiy  spirallam ing  eng  katta 
o'lum laii  supcrsikllarda  berilgan.  U lar  hozircha  ozgina,  bor-yo‘gM  2  ta, 
u d iiiu h isi  eudi  boshlanadi.  N.D.K ondratev  katta  sikllar  nazariyasi,  ikki 
yarim  sikIlitrtii  matiMnatik  ishlash  va  m antiqiy  fikrlash  asosida yaratdi. 
Olim  O .Tolllcr  o ‘n  ming  yillik  (XX  asr oxirida uchinchi  toMqin  boshla­
nishi bilan)dagi larxiy  progressning uch o ‘ra m ito ‘g ‘risidaxulosaga keldi.
Supersikllarga jahon  sivilizatsiyalari spirallarining o ‘ramlari  beriladi. 
Bu yerda siklik  dinam ikaning qonuniyatlari  to ‘g ‘risidagi  um um lashtirish 
va  xulosalar  uchun  tarixiy  maMumotlar  oldingi  voqelikdan  k o ‘ra  k o ‘p. 
Har bir supersikl  uch  sivilizatsiya  siklini  birlashtiradi.  U lam ing  um um iy 
soni -  7  ta (yettinchi  faqat  boshlanmoqda).  Tarixiy ja ra y o n n in g   s u r ’at- 
larini ja d a lla s h is h   a n ’anasi  k o 'rin a d i.  H ar  bir  siv iliz a tsiy a n in g   ichki 
tu z ilish i,  uni  tugMlishining  bosqichlari  (fazalari)  shakllanishi,  gullab-

Download 7,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   126




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish