Ravhan hamdamovich ayupov raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratda yangi texnologiyalar o’quv qo’llanma

Scotiabank
, 
yaqinda bank mijozlari uchun «
bank ishi odamlarga qanday hizmat qilishini qayta 
fikrlash
» falsafasiga muvofiq, raqamli innovatsiyalar va yechimlar ishlab chiqish 
va joriy qilishni amalga oshiradigan yangi raqamli fabrika ishlab chiqilishi haqida 
ma’lum qildi.
Deutsche Bank
ham raqamli bank mahsulotlarini rivojlantirish
borasida o‘z markaziga ega: 
Digital Factory
Frankfurtda joylashgan. Bu raqamli 
fabrikada14 mamlakatdan bo‘lgan 400 ga yaqin dasturiy ta’minot ishlab chiquvchi 
axborot texnologiyalari mutaxassislari va moliyaviy ekspertlar eng zamonaviy 
usullardan foydalangan holda, raqamli mahsulotlar ishlab chiqish ustida birgalikda 
ishlamoqdalar. 2016 yilning noyabrida 
Deutsche Bank
dasturiy ta’minot ishlab 
chiquvchilarga an’anaviy moliya hizmatlari doirasidan chiqadigan bank mijozlari 
uchun raqamli 
yechimlar yaratish imkoniyatini taqdim etdi. Bunday 
yondashuvbank ular negizida butun dunyo startaplari bilan hamkorlik qiladigan 
uchta innovatsion laboratoriya, raqamli fabrika va tadqiqotlar yangi markazini 
birlashtiradigan innovatsiyalar ekotizimi yaratishga imkon berdi. Bank 

---

150 
dasturchilarga kelajakning raqamli hizmatlarini amalga oshirish uchun o‘z 
g‘oyalarini tekshirishga imkon beraidgan amaliy dastur interfeys (
dbAPI
) orqali 
raqamli muhitga to’laqonli ulanish va bu muhitda ishlash imkoniyatini 
ta’minlaydi.Tranzaksiyalar qismida ochiq interfeyslar mantiqinibank sohasi uchun 
inqilobiy bo‘lgan «
Ikkinchi to‘lov Direktivasi
» (
Revised Payment Directive, 
PSD2 EU
) ham tasdiqlaydi. U qonunchilik darajasida Evropa Ittifoqi banklarini 
chetdan ishlab chiquvchilarga foydalanuvchilar dasturlari uchun 
API
bepul taqdim 
etishga majbur qiladi. Mijozning topshirig‘i asosida va bank bilan aqlli shartnoma 
tuzish orqali uchinchi tomon to‘lovlarni amalga oshirishi va tranzaksiyalar 
haqidagi axborotni o‘z dasturlarida aks ettirishi mumkin. Bu bir tomondan, ko‘plab 
bozor qatnashchilarini cho‘chitadigan, boshqa tomondan esa – yangi, strategik 
ahamiyatga molik istiqbol bo‘lib ko‘rinadigan ochiq banking tomon yana bir 
qadamdir.Boshqa tomondan, raqamli bank hizmatlari ishlab chiqishga proprietar 
yonadshuv ham an’anaviy raivshda qo‘llanilib kelmoqda. Xususan, 
RossiyaSberbanki «