Расулов абдимўмин ибрагимович

Тестларни 
қадр-қиммати 
билан 
бир 
қаторда 
уларнинг
камчиликларини ҳам санаб ўтиш лозим бўлади.
1.
«Кўр-курона» хатога йўл қўйиш хавфи. Юқори маълумотли бўлмаган
мутахассисларга ишониб қўйиш, яъни тестларни автоматик тарзда

---

23
ишлатиш, баъзида бир қатор оқибатларга олиб келиши мумкин.
Йўриқномаларни тушунмасдан жавоб беришга тўғри келиб қолиши,
2.
Профанация хавфи. Бу сўз маъносини ифодалашда ҳосил бўладиган
эффект. Масалан мутахассислар саралаш шароитида MMPI қўллаш,
саккизинчи шкаладаги максимал балл «Шизофрения»ни аниқлашга ёрдам
беради бу оригинал тафаккурни баҳоловчи саналади, тўртинчи шкалада
«психопатия-импульсивлик» тарзда ифодаланган. Тестнинг саволлари
соғлом шахсни анча талвасага солиб қўяди.
3.
Индивидуал ёндашувнинг йўқлиги (Стрессга чидамлилик). Тест ёппасига
ўтказишга анча қўл келганлиги сабабли, унда индивидуал характердаги
жиҳатлар эътибордан четда ҳам қолиб кетади.
4.
Ишончлилик шароитларини бўлмаслиги. Тест процедураларининг
расмийлик характерига эга эканлиги, психологнинг унинг муаммосига
шахсан қизиқишига нисбатан ишончсизлик олиб келади.
5.
Ноадекват мураккаблик индивидуал ёндашувнинг йўқолиши. Баъзан юқори
маълумотли даражасида тузилмаган тестларда ҳатдан ортиқ мураккаблик
ёш хусусиятларига тағсир этади.
Шахс сўровномалари ва уларни психологик ифодалаш тартиби
Шахс сўровномаларининг расмийлаштириш ва уларнинг шкалаларини
ифодалашда айрим тартибларга амал қилинади.
Психологик шахс сўровномаларининг “L” ''Q''-маълумотлар бир қатор
тадқиқотларда ўзига хос тарзда тартибланади. Бундай тадқиқотларда L” ''Q''-
маълумотларнинг мувофиқлигини таъминлашда 20 тагача омиллар инобатга
олинган.
Факторларни идентификациялашда икки хил ифодалаш тизимига амал
қилинади: индексли ва алфавитли
Индексли ифодалаш тизими ўзида универсал индексларни тақдим этади ва
қуйидагича ёзилади: У.И. (L, Q)№, агар У.И. универсаль индекснинг

---

24
қисқартирилган ифодаси; L ,Q-маълумотлар типини ифодаланиши, №-
универсал индексдаги факторнинг рақами.Улар 1дан 20 гача бўлиши мумкин.
Алфавитли ифодалаш тизими ABCDEFGHIJKLMNOQ
1
Q
2
Q
3
Q
4
)
Q
1
Q
2
Q
3
Q
4
Ҳарфлар УИ (Q) 16-19 факторларни ифодалайди А-О
факторлардан фарқлаш учун.
Факторларни ифодалашнинг икки хил номланиш қабул қилинган: