Rasmiy uslubga xos xususiyatlar (11-amaliy mashg‘ulot, 2 soat) Reja

Rasmiy uslubga xos xususiyatlar
(11-amaliy mashg‘ulot, 2 soat)


Reja:

1. 
   Rasmiy uslubning shakllanishi
   
2. 
   Rasmiy uslubning xususiyatlari.
   
3. 
   Mustaqillik davrida rasmiy-idoraviy uslubning rivojlanishi
   
4. 
   Mustaqillik davrida rasmiy-idoraviy ish uslubida ro’y bergan leksik o’zgarishlar
   
5. 
   Mustaqillik davrida rasmiy-idoraviy ish uslubida ro’y bergan morfologik o’zgarishlar
   
6. 
   Mustaqillik davrida rasmiy-idoraviy ish uslubida ro’y bergan sintaktik o’zgarishlar
   

Tayanch so‘z va iboralar: nutq ko’rinishlari, stil, uslub, vazifaviy uslub, uslubiyat, lingvistik stilistika, normative grammatika, rasmiy-idoraviy uslub, sof qonunchilik uslubi, idoraviy-devonxona uslubi, hujjatchilik tarixi, sharq hujjatchiligi, “Davlat tilida ish yuritish” kursi, uning mundarijasi, maqsadi, vazifasi va ahamiyati, o'rxun-enasoy yozuvi, so’g’d yozuvi, eski uyg'ur yozuvi, arab yozuvi, qadimiy hujjatlar.


Nazoratuchun savollar:

1. 
   Ilk tartibotvosilarihaqidanimalarnibilasiz?
   
2. 
   Qachondan o'zbek tilining rasmiy idoraviy til sifatida qo'llanishi boshlandi?
   
3. 
   Qadimgihujjatlarqandaynarsalargayozilgan ?Ulardannamunalarkeltiring.
   
4. 
   O'zbek (turkiy) tildagihujjatnamunalarikeltirilganqandaytarixiyvabadiiyasarlarnibilasiz?
   
5. 
   Turkiyxalqlartarixidahujjatchilikan’analariningjudaqadimiydavrlargamansubligidandalolatberuvchiasarlar?
   
6. 
   Sho’rolardavridaishyuritishvahujjatchiliksohasidagiko’pyillikan’analardauzilishlaryuzberdi. Bu holatnimalardanamoyonbo’ldi? Qandayizohlaysiz?
   
7. 
   VazirlarMahkamasining 1996-yil 10-sentabr 311-sonli qaroribilan “Davlattilihaqida”giO’zbekistonRespublikasiQonuniningDavlatdasturigaasoslanib, Oliyvao’rta-maxsusta’limvazirligi 1996-yil 14-noyabrda “davlattilihaqida”giQonuniningbajarilishtadbirlarito’g’risida 267-sonli buyruqchiqardi. Shubuyruqningmazmuninimadaniborat?
   

Topshiriqlar:


1-topshiriq.Hujjatchilikningijtimoiyhayotdagio’rnivaahamiyatihaqidagapiring.
2-topshiriq.“Davlattilihaqida”giQonunimizningo’zakmoddalari (8-14) haqidagapiring.


3-topshiriq.Hozirgizamonhujjatchiligioldidaturganvazifalarvamuammolarnimada deb o’ylaysiz? Fikrlaringiznibayoneting.


4-topshiriq.Ixtiyoriymatnniolib, undagirasmiyuslubgadoiratamalarniko’chiribyozing.Tushunchalartahlilimetodidanfoydalanganholdaso’zbirikmalarigaizohbering.


NAZARIY MA’LUMOT
Huquqiyqonunchilikvaishyuritishmunosabatlaridoirasidaqo'llaniluvchinutquslubirasmiyuslubhisoblanadi. Sofqonunchilikuslubi (qonun, farmon, fuqarolikvajinoiyaktlar, nizomlaruslubi). holatlardaro'y 2. Idoraviy — devonxonauslubi (buyruq, ariza, talabnoma, bildirgi, tavsifnoma, tarjimayihol, ishonchnoma, dalolatnoma); diplomatikuslub (nota, bayonotnoma, bitim, konvensiyavaboshqalar).
Rasmiyuslubdeyarliyozmashakldaro'yobgachiqadi.U harqandaytasviriyvositalardan,obrazlilikdanholibo'ladi.Bundayuslubdatilningikkivazifasi — axborotuzatishvada'vatetish, buyurishvazifasiamalgaoshadi. Masalan, ma'lumotnomadaaxborotberilsa, buyruqdada'vatetish, axboroto'zaksinitopganbo'ladi.
Rasmiyuslubgamansubharqaysi turning o'zigaxosleksik, grammatikxususiyatlarimavjud.Masalan, qaror, farmonlarningo'zigaxostomonishundaki, bundaymatnlardagigaplarningkesimi III shaxsmajhulnisbatidagife'llarorqaliifodalanadi (ogohlantirilsin, topshirilsinkabi).Ma'lumotnomadaesabirinchigapningkesimi gap boshidakeladi.
Rasmiyishqog'ozlariningsintaktiktuzilishiqat'iyqoliplargabo'ysunadi.
Masalan, «Ushbuma'lumotnomaniko'rsatuvchi G'.Mo'minovhaqiqatan ham O'zbekistonMilliyuniversitetiningmatematikafakultetidadekano'rinbosarilavozimidaishlaydi...»

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari:dialogik yondashuv, muammoli ta’lim, Venna diagrammasi, sinkveyn usuli