Rashidova madina shuhrat qizi



Download 1,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/42
Sana08.07.2021
Hajmi1,17 Mb.
#113318
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   42
Bog'liq
pret a porte yonalishida erkaklar kostyumi loyihasining oziga xos xuxusiyatlari

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


32 

 

II  BOB. TAJRIBA SINOV QISMI 



 

2.1. Yog`och o`ymakorlik naqsh elementlarini milliy matolarda 

loyihalashda tatbiq etish 

 

Yog`och o`ymakorligi o`zbek xalq amaliy  bezak san`atining  keng tarqalgan 

bir  turi.  Bunda  biror  naqsh  yoki  tasvir  taxta  yoki  yog`och  buyumlarga  chizib, 

kesib,  o`yib  ishlanadi.  Badiiy  san`atning  bu  turi  deyarli  barcha  xalqlarda  bo`lib, 

qadimgi Sharqda antik dunyo mamlakatlari arxitekturasida keng ishlatilgan. Asrlar 

davomida Yevropa  va Osiyo  mamlakatlarida yog`och o`ymakorligining rivojlanib 

o`ziga xos badiiy uslublari kelib chiqqan. Shu singari O`rta Osiyoda ham yog`och 

o`ymakorligi  qadimdan  rivojlanib  kishilarning  uy  –  ro`zg`or  buyumlarida  va 

arxitekturasida  juda  keng  qo`llanilgan.  Bu  o`ymakorlik  qadimiy  arxitekturaning 

eshik, darvoza, ustunlar, har xil to`sin, stol, xontaxta, quticha, ramka, qalamdon va 

boshqa  buyumlarni  bezashda  ishlatilib  kelingan.  Xalq  yaratgan  asarlar  o`zining 

nafosati,  murakkabligi,  tabiiyligi  bilan  kishi  aqlini  lol  qoldiradi.  Afsuski, 

yog`ochdan  ishlangan  ajoyib  yog`och  o`ymakorligiga  har  qancha  sifatli  ishlov 

berilishiga  qaramay  asrlar  o`tishi  bilan  ular  namga  dosh  berolmay  deyarli 

ko`pchiligi chirib, yo`q bo`lib ketgan.  Bularni arxeologik qazilmalarda topilgan va 

topilayotgan namunalar isbotlab bermoqda [29]. 

 

XI – XII asrlarda  xalq amaliy san`ati  yanada gurkirab rivojlandi. Murakkab 



naqsh  turi  bo`lgan  geometrik  naqsh,  ya`ni  girih  naqshi  bezakda  yetakchi  o`rinni 

egalladi.  Masalan,  XII  asrga  oid  yog`och  o`ymakorligi  namunasi  Samarqanddagi 

Shohi – Zinda devorining orasidan topilgan bo`lib, u o`zining badiiy nafis va tabiiy 

ishlanganligi bilan kishini lol qoldiradi [30]. 



Trafaret 

 

Trafaret  (italyancha  trafaretto  –  teshmoq,  o`ymoq  degan  ma`noni  beradi) 



naqsh  yoki  rangli  suratlarni  yaratishda  ishlatiluvchi  uskuna.  Odatda  uni  plastina, 

plasmassa,  nutal  yoki  kartondan  hosil  qilinadi.  Tikuvchilik  sohasida  bu  moslama 

klyonka yoki qog`ozdan tayyorlanadi, chunki bunda chiziladigan sur`at chegaralari 

aniq ko`rinish hosil qiladi. Uni odatda mato bichish, fason yaratishda ishlatishadi.  




33 

 


Download 1,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   42




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish