Рашидов октам юнусович, тоймуҳамедов иброхим рихсибоевич, алимов ильхомжон икромович, тожиев рахматулло рахмонович “пул, кредит ва банклар”



Download 2,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/104
Sana06.06.2022
Hajmi2,21 Mb.
#642730
TuriУчебник
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   104
Bog'liq
9-y-Pul-kredit-va-banklar-darslik-O.YuRashidov-T.-2009-lotincha

II-БОБ. КРЕДИТ НАЗАРИЯСИ 
 
1.1. Кредит зарурлиги ва мохияти 
Жамият фаолиятининг ута мухим жихати - бу ишлаб чиқаришдир. 
Ишлаб 
чиқариш 
жараёнида 
иқтисодий 
ресурслар 
ишлатилади, 
махсулотлар ва хизматлардан иборат хаётий неъматлар яратилади. 
Ишлаб чиқариш жараёнининг узлуксизлигини моддий ва мехнат 
омиллари таъминлайди. Ишлаб чиқариш бу омиллар билан хар доим ҳам 
бир текисда таъминлана олмайди.
Кредит товар-пул муносабатлари мавжуд шароитдаги такрор ишлаб 
чиқариш кредит муносабатлари вужудга келишининг табиий асоси 
ҳисобланади. 
Ишлаб чиқариш фондларининг доиравий айланишидаги ва 
фондларнинг бир марта айланишидаги кийматнинг харакати киска 
муддатли кредит муносабатлари пайдо бўлишининг иқтисодий асосидир. 
Бизга маълумки, пул маблағларига куп холларда кредитларга олинган 
маблағлар, корхоналарнинг ҳисоб варакасида маблағлар ва накд пуллар, 
айланма маблағлар ва молиявий маблағлар киради. 
Бу иқтисодий категориялар ташки томондан ухшагани билан, уларни 
ички хусусиятлари жуда хилма-хил ва бир-бирига ухшамайди. 
Кредит-бу вақтинча буш турган пул маблағларини маълум муддатга
хак тулаш шарти билан қарзга олиш ва кайтариб бериш юзасидан келиб 
чиққан иқтисодий муносабатлар йигиндисидир. 
Кредит ёрдамида товар - моддий бойликлари, турли машина ва 
механизмлар сотиб олинади, истеъмолчиларни маблағлари етарли 
булмаган шароитда тўловни кечиктириб товарлар сотиб олишлари ва 
бошқа хар-хил тўловларни амалга ошириш имкониятига эга бўладилар. 
Кредит иқтисодий категория бўлиб, иштимоий муносабатларнинг 
аник бир кўриниши сифатида юзага чикади.


75 
Кредит хар кандай ижтимоий муносабат эмас, балки ижтимоий ишлаб 
чиқариш махсули, кийматнинг харакати, қарз берувчи ва қарз олувчи 
ўртасидаги иқтисодий муносабатларни ифодаловчи категориядир.
Кредитнинг мохияти унинг ичики белигларини очиб беришга 
каратилган. Кредитнинг мохиятини очиш - бу унинг сифатларини, 
кредитнинг мухим томонларини, унинг иқтисодий муносабатлар 
тизимининг бир элементи сифатида курсатувчи асосларни билиш 
демакдир. 
Иқтисодий категория сифатида кредитнинг мохияти купгина 
иқтисодчи олимлар томонидан урганилиб чикилган ва улар томонидан 
кредитнинг мохияти буйича фикрлар билдирилган.
Кредитнинг мохиятини тушуниш учун аввалом бор, унинг таркиби 
нимадан иборат эканлигини тушуниб олиш зарур. Кредит муносабат 
бўлиши учун унинг зарур муносабатлари - кредитнинг объекти ва 
субъектини билиш зарур. 
1-чизма
4

Республикамизнинг кузга кўринган олималаридан бири Ш. Абдуллаева 
узининг "Пул, кредит ва банклар"
5
номли китобидан кредит муносабатларида
субъектлари икки хил бўлишини курсатиб утади: 
4
Ш.З. Абдуллаева. “Пул кредит банклар”. Тош.: “Молия” -2000 й. 121 бет
.

Download 2,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   104




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish