Рашидов октам юнусович, тоймуҳамедов иброхим рихсибоевич, алимов ильхомжон икромович, тожиев рахматулло рахмонович “пул, кредит ва банклар”


Муомала харакатларини тежаш функцияси



Download 2,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/104
Sana06.06.2022
Hajmi2,21 Mb.
#642730
TuriУчебник
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   104
Bog'liq
9-y-Pul-kredit-va-banklar-darslik-O.YuRashidov-T.-2009-lotincha

Муомала харакатларини тежаш функцияси. 
Кредит вужудга келиши давридан бошлаб хакикий пулларни (олтин, 
кумуш) кредит пуллари - векселлар, банкноталар, чеклар билан алмашишини 
таъминлаб келган. Лекин, олтиннинг монетар роли йуколиши туфайли 
кредит бу функцияси ёрдамида накд пулсиз ҳисоб-китобларни 
ривожлантириб, ҳисоб-китобларни тезлигини ва кам харажатлилигини 
таъминламокда. Капиталнинг муомалада бўлиш вақтининг тежалиши унинг 
ишлаб чиқаришда бўлиш вақтини оширади ва бу ишлаб чиқаришни 
кенгайтиришга, фойданинг ортишига олиб келади. 
Бу функциянинг амалга ошиши кредитнинг иқтисодий мохиятидан 
келиб чиққан. Унинг манбаи саноат ва савдо капиталининг доиравий 


82 
айланиши жараёнида вақтинча бушаган молиявий маблағлар ҳисобланади. 
Хужалик субъектлари пул маблағларининг келиб тушиши ва ишлатилиши 
ўртасидаги вақт буйича фарк факатгина ортикча мабалаглар хажмини эмас, 
балки молиявий маблағларнинг етишмовчилигини ҳам аниклаб беради. 
Шунинг учун корхона ва ташкилотларнинг уз айланма маблағларининг 
вақтинчалик ектишмовчилигини тулдириш учун ссудалар олиш кенг 
таркалиб борган.
 
Капитал тупланишининг жадаллашуви ва концентрациялашуви 
функцияси.
 
Капитал 
туланиши 
жараёни 
иқтисодий 
ривожланишнинг 
баркарорлашуви ва хужалик юритувчи хар бир субъектнинг уз максадига 
эришишнинг мухим шарти ҳисобланади. Бу ишлаб чиқаришни 
кенгайтиришга, шу билан бирга кушимча фойда олишга қарз маблағларидан 
фойдаланиш имконини яратади. Шуни таъкидлаб утиш зарурки, иқтисодий 
инкироз даврида бу ресурсларнинг қимматлилиги купчилик хужалик 
фаолияти жабхаларида капитал тупланишини жадаллаштириш масаласини 
хал килишда тускинлик килади. Шунга карамасдан, куриб чикилаётган 
функция хозирги шароитда режали иқтисодиёт даврида ривожланмаган ва 
маблағлар билан таъминланмаган фаолият жабхаларини молиявий 
мабалаглар билан таъминлаш жараёнини сезиларли тезлаштиради. 

Download 2,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   104




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish