Raqamli texnologiyalar fakulteti dasturiy injiniring yo’nalishi

15-AMALIY MASHG’ULOT. POLIMORFIZM PRINSIPINI AMALGA OSHIRISH UCHUN VIRTUAL MEXANIZMLARINI QO’LLASH

1-misol. Ajdod va avlod sinflarni yaratish
#include
using namespace std;
//Ajdod sinf
class Parent
{
protected:
int m_value; //yopiq a'zo faqat
//avlod sinf murojaat qila oladi

public:
Parent(int value)

{
m_value = value;
}
const char* getName()
{
return "Parent";
}
int getValue()
{
return m_value;
}
};
class Child: public Parent
{
public:
Child(int value)
: Parent(value)
{

}
const char* getName()

{
return "Child";
}
int getValueDoubled()
{
return m_value * 2;
}
};
int main()
{
Child child1(7);
cout << "Avlod " << child1.getName() << " va u "
<< child1.getValue() << " qiymatiga ega"<<'\n';

Child &child2 = child1;

cout << "Avlod " << child2.getName() << " va u "
<< child2.getValue() << " qiymatiga ega"<<'\n';

Child *child3 = &child1;

cout << "Avlod " << child3->getName() << " va u "
<< child3->getValue() << " qiymatiga ega"<<'\n';

return 0;

}
Dastur natijasi:

Yuqoridagi misolni quyidagicha yozish mumkin:

2-misol. Childning ajdod qismi borligi sababli, Ajdod sinfning ko'rsatkichi yoki havolasiga Child sinfining obyektini ko'rsatish.
int main()
{
Child child(7);
Parent &rParent = child;
Parent *pParent = &child;
cout << " Avlod child" << child.getName() << " va u " << child.getValue() << " qiymatiga ega"<<'\n';
cout << "Avlod rParent " << rParent.getName() << " va u " << rParent.getValue() << " qiymatiga ega"<<'\n';
cout << "Avlod pParent" << pParent->getName() << " va u " << pParent->getValue() << " qiymatiga ega"<<'\n';
return 0;
}

Dastur natijasi:

Ajdod sinf ko'rsatkichi/ma'lumotnomasi Child :: getName () ni ko'ra olmaydi


3-misol. Quyidagi misolda pAnimal Animal tipidagi ko'rsatkich bo'lgani uchun u faqat Animal qismini ko'ra oladi. Demak, Animal :: speak(), Dog:: Speak () yoki Cat :: speak () ni emas, balki pAnimal-> speak() ni chaqiradi.

#include

#include
using namespace std;
class Animal
{
protected:
string m_name;

// Ushbu konstruktorni himoyalangan qilamiz,

//chunki foydalanuvchilarning Animal sinfi obyektlarini to'g'ridan-to'g'ri
//yaratishini xohlamaymiz, lekin avlod sinflariga
// kirish huquqiga ega bo'lishini xohlaymiz.
Animal(string name)
{
m_name = name;
}

public:
string getName()

{
return m_name;
}
const char* speak()
{
return "???";
}
};

class Cat: public Animal

{
public:
Cat(string name)
: Animal(name)
{
}
const char* speak() { return "Meow"; }
};

class Dog: public Animal

{
public:
Dog(string name)
: Animal(name)
{

}
const char* speak() { return "Woof"; }

};

int main()

{
Cat cat("Matros");
cout << "Mushukning ismi " << cat.getName() << " va u " << cat.speak() << " deydi"<<'\n';

Dog dog("Barsik");

cout << "Kuchukning ismi" << dog.getName() << " va u " << dog.speak() << " deydi"<<'\n';

Animal *pAnimal = &cat;

cout << "pAnimal ismi " << pAnimal->getName() << " va u " << pAnimal->speak() << " deydi"<<'\n';

pAnimal = &dog;

cout << "pAnimal ismi " << pAnimal->getName() << " va u " << pAnimal->speak() << " deydi"<<'\n';

return 0;

}


Dastur natijasi:




4-misol. Cat va Dog Animal sinfidan meros qilib olganligi sababli, siz quyidagilarni qilishingiz mumkin:

#include

#include
using namespace std;
class Animal
{
protected:
string m_name;

Animal(string name)

{
m_name = name;
}

public:
string getName()

{
return m_name;
}
const char* speak()
{
return "???";
}
};

class Cat: public Animal

{
public:
Cat(string name)
: Animal(name)
{
}
const char* speak() { return "Meow"; }
};
class Dog: public Animal
{
public:
Dog(string name)
: Animal(name)
{
}
const char* speak() { return "Woof"; }
};

int main()

{
Cat matros("Matros"), ivan("Ivan"), martun("Martun");
Dog barsik("Barsik"), tolik("Tolik"), tyzik("Tyzik");

// Cat va Dog sinflari obyektlariga ko'rsatkichlar massivini yaratish

Animal *animals[] = { &matros, &ivan, &martun, &barsik, &tolik, &tyzik};
for (int i=0; i < 6; i++)
cout << animals[i]->getName() << " "<< animals[i]->speak()<<" deydi" << '\n';
return 0;
}

Dastur natijasi:

Yuqoridagi usullarning ikkalasi ham ko‘p vaqt va energiyani tejashga yordam berishi mumkin bo‘lsa-da, ular bir xil muammoga ega: ajdod sinfining ko‘rsatkichi yoki havolasi avlodni emas, balki funksiyaning asosiy versiyasini chaqiradi. Bu muammoni bartaraf etish yo’lini quyida ko’rib chiqamiz.

5-misol. Virtual funksiyalar hosil qilish. C++ tilidagi virtual funksiya funksiyaning maxsus turi bo‘lib, chaqirilganda ajdod va avlod sinflari o‘rtasida mavjud bo‘lgan “eng katta” avlod metodini bajaradi. Bu xususiyat polimorfizm deb ham ataladi. Signatura (nom, parametr turlari va usul doimiymi) va avlod metodining qaytish turi ajdod-sinfning metodining imzosi va qaytish turiga mos kelganda, avlod metodi chaqiriladi. Bu metodlarni qayta aniqlash deyiladi (yoki "o'zgartirilgan usullar").
Funksiyani virtual qilish uchun funksiya e’lonidan oldin virtual kalit so'zni ko'rsatish kifoya.

#include

#include
using namespace std;
class Animal
{
protected:
string m_name;
Animal(string name)
{
m_name = name;
}

public:
string getName()

{
return m_name;
}
virtual const char* speak()
{
return "???";
}
};

class Cat: public Animal

{
public:
Cat(string name) : Animal(name)
{
}
virtual const char* speak()
{
return "Meow";
}
};

class Dog: public Animal

{
public:
Dog(string name) : Animal(name)
{
}
virtual const char* speak()
{
return "Woof";
}
};

void report(Animal &animal)

{
cout << animal.getName() << " " << animal.speak() <<" deydi"<< '\n';
}

int main()

{
Cat cat("Matros");
Dog dog("Barsik");
report(cat);
report(dog);
}