Raqamli texnikaga kirish va avtomatika asoslari



Download 7,38 Mb.
bet36/64
Sana10.06.2022
Hajmi7,38 Mb.
#652164
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   64
Bog'liq
РТК АА дарслик 30.10. 21

Rang

Raqam-lar

O‘nli ko‘paytirgich

% aniq-ligi

Qarshilikni harorat koeffitsienti (TKS) ppm/°C

Ishdan to‘xtashi %

Kumush



1·10−2 = «0,01»

10





Tilla



1·10−1 = «0,1»

5





Qora

0

1·100 = 1







Jigar

1

1·101 = «10»

1

100

1 %

Qizil

2

1·10² = «100»

2

50

0,1 %

Apelsin

3

1·10³ = «1000»



15

0,01 %

Sariq

4

1·104 = «10 000»



25

0,001 %

YAshil

5

1·105 = «100 000»

0,5





Ko‘k

6

1·106 = «1 000 000»

0,25

10



Binafsha

7

1·107 = «10 000 000»

0,1

5



Kul (Serыy)

8

1·108 = «100 000 000»

0,05





Oq

9

1·109 = «1 000 000 000»



1



Mavjud emas





20 %





Masalan, rezistorda to‘rta belbog‘ mavjud: jigar, qora, qizil va tilla. Birinchi ikkita belbog‘ 1 0, uchinchisi 100, to‘rtinchisi 5% aniqligi, rezistorning jami qarshiligi 10·100 Om = 1 kOm, ± 5% aniqlikga ega.
Rezistorlarning rang kodlarini eslab qolish qiyin emas: qoradan keyin 0 va jigar 1 ketma – ketlikda kamalak ranglar. Xuddi shunday ingliz mamlakatlarda havo va ko‘k ranglari farqlanmaydigan markirovkasi o‘ylab topilgan. Rezistorni Rus maqolasida «каждый охотник желает знать, где сидит фазан » kamalak o‘xshatishadi yanada «часто каждый красный охотник желает знать сколько фазанов село в болоте» jadvalni eslab qolishga misol qilib keltirilgan.
Rezistor qarshiligini aniqlashda ishini osonlashtirish maqsadida har xil tadqiqotchilar mahsus ta’minot dasturini ishlab chiqishgan.
Qanchalik rezistorlarni detallari simmetrik joylashganlari muammo tug‘dirish mumkin: «Qaysi tomondan bo‘g‘inlarni o‘qishga?» 5 va 10% aniqlikdagi to‘rt bo‘g‘inli odiy markali rezistorlarni aniqlash oson: tillo yoki kumush rang bo‘g‘inlar hamma vaqt oxirida turadi. Uch bo‘g‘inli kod uchun oxirgiga nisbatan birinchi bo‘g‘in rezistorning oxirgi chegarasida joylashgan bo‘ladi. Boshqa variantlar uchun agar aniqlashni imkoni bo‘lmas, teskari o‘qish muhim bo‘ladi, unda naminal qatoridan qarshilikning qiymati hosil bo‘ladi. Rosiyada ishlab chiqilgan MLT – 0,125 tipdagi rezistorda to‘rtta bo‘g‘inlari mavjud, birinchi bo‘g‘in rezistorning chekasida joylashgan bo‘lib, qolgan uchtasi esa rezistorning ingichga keramik qobig‘ida joylashgan. Zamonaviy Panasonic rezistorlarda beshta bo‘g‘inli bo‘ladi, alohida joylashgan bo‘g‘in rezistorning o‘ng tomonida joylashgan bo‘ladi, shu bilan birga ikkinchi bo‘g‘in – birinchi ikkita belgini bildiradi, uchinchi bo‘g‘in – ko‘paytirgich darajasi, to‘rtinchi bo‘g‘in – ruhsat, beshinchi bo‘g‘in – rezistorning qo‘llanilish joyi keltirilgan bo‘ladi. Rezistorning rangli markirovkasi asosiy hisoblanadi – qarshilikning simi nolga o‘langan. Markazdagi bitta qora bo‘g‘in (0) ni anglatadi (bunday rezistorlarni ishlab chiqaruvchilar bir-birga simlarni uchlarini ulashda arzon narxdagi simlardan foydalanib sarfni kisqartirishgan, natijada yig‘ilgan avtomatni vazifasini va rolini bajargan).
Rezistorlarning - markirovkasi SMD
«Rezistorlar» bitta «0» yoki uchta «000» nol qarshiligi (platada ikki qismini bir-biriga tutashtiruvchi vosita, ulagich) bilan kodlanadi.ba’zan nol to‘g‘riburchak formada bo‘ladi.
3 yoki 4 raqam bilan kodlanadi.

  • AVS quyidagicha belgilanadi AB•10C Om masalan 102 – bu 10•10² Om = 1 kOm

  • ABCD quyidagicha belgilanadi ABC•10D Om, aniqligi 1 % (qator E96) masalan 1002 — bu 100•10² Om = 10 kOm 1kOm=1000Om

Harf – raqam – raqam kodlangan (JIS-C-5201)
E 96 qator 1% aniqlik.
Mantissa m qarshilikni qiymati 2 raqam bilan kodlanadi (jadvalga qarang), 10 ning darajasi harfiy kodlanadi. Masalan: 09R = 12,1 Om; 80E = 6,65 MOm; hammasi 1 %.

  • S yoki Y = 10−2

  • R yoki X = 10−1

  • A = 100 = 1

  • B = 101

  • C = 10²

  • D = 10³

  • E = 104

  • F = 10







kod

m




kod

m




kod

M




kod

m




kod

m




kod

m

01

100

17

147

33

215

49

316

65

464

81

681

02

102

18

150

34

221

50

324

66

475

82

698

03

105

19

154

35

226

51

332

67

487

83

715

04

107

20

158

36

232

52

340

68

499

84

732

05

110

21

162

37

237

53

348

69

511

85

750

06

113

22

165

38

243

54

357

70

523

86

768

07

115

23

169

39

249

55

365

71

536

87

787

08

118

24

174

40

255

56

374

72

549

88

806

09

121

25

178

41

261

57

383

73

562

89

825

10

124

26

182

42

267

58

392

74

576

90

845

11

127

27

187

43

274

59

402

75

590

91

866

12

130

28

191

44

280

60

412

76

604

92

887

13

133

29

196

45

287

61

422

77

619

93

909

14

137

30

200

46

294

62

432

78

634

94

931

15

140

31

205

47

301

63

442

79

649

95

953

16

143

32

210

48

309

64

453

80

665

96

976



Raqam – raqam – harfiy kodlangan. E12 va E24 qatorini 2%, 5% va 10% aniqligi (E48 qator ishlatilmaydi) 10 ning darajasi harfiy (xuddi shunday 1%li qarshiliklar, ro‘yxatini jadvaldan ko‘ring), mantissa m karshilikning aniqligi va qiymati 2 harf bilan kodlangan (jadvalga qarang).
Masalan:

  • 2 %, 1,00 Om = S01

  • 5 %, 1,00 Om = S25

  • 5 %, 510 Om = A42

  • 10 %, 1,00 Om = S49

  • 10 %, 820 kOm = D6

2 %




5%




10%

Kod

m

Kod

m

Kod

m

01

100

25

100

49

100

02

110

26

110

50

120

03

120

27

120

51

150

04

130

28

130

52

180

05

150

29

150

53

220

06

160

30

160

54

270

07

180

31

180

55

330

08

200

32

200

56

390

09

220

33

220

57

470

10

240

34

240

58

560

11

270

35

270

59

680

12

300

36

300

60

820

13

330

37

330







14

360

38

360







15

390

39

390







16

430

40

430







17

470

41

470







18

510

42

510







19

560

43

560







20

620

44

620







21

680

45

680







22

750

46

750







23

820

47

820







24

910

48

910










Download 7,38 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   64




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish