Raqamli moliya

Xufiyona iqtisodga qarshi kurash Yana bir misol – xufiyona iqtisodiyot. Turli baholarga koʻra Oʻzbekiston umumiy iqtisodida xufiyoni iqtisodiyot miqdori 45 %gacha boʻlishi mumkin.

• Raqamli iqtisod bu muammoni ham hal qilishi mumkin. Bu yulda birinchi qadam allaqachon qoʻyildi – bu soliq reformasi. Bu amalga oshdi. Ikkinchisi – qoʻshilgan qiymat soligʻi uchun elektron schet fakturalar yuritish tartibini kiritish. Biz hozir shu ishni amalga oshirayapmiz.
• Bu tizim ishga tushganidan keyin, har bir soliqchi soliq tizimi saytiga oʻzining shaxsiy kabinetiga kirib oʻz soliqlarin koʻrsatib boradi. Biz shu asosda har bir tovarning ishlab chiqarilganidan boshlab to xaridorga yetib borgunicha kuzatib boramiz. Yoʻlda bu tovar yoʻq boʻlib ketmasligi kerak.

• Mehnat samaradorligini oshiradi
• Lekin raqamli iqtisodning asosiy vazifasi - iqtisodiyotning samardorlgini oshirishdadir. Har bir davlatning vau uning rahbarining vazifasi – inson kapitalini qiymatini oshirish. Har bir odamni malakasi oshirilsa – uning mehnati kimmatrok turadi, u koʻproq maosh oladi.
• Mantiqiy ketma-ketlikning davomi
• Bugungi kunda Oʻzbekiston bozor iqtisodidyoti tizimini joriy qilish yoʻlidan bormoqd. Maʼlumki bozor iqtisodiyotini dunyoning 200ta davlati qabul qilgan. Lekin bozor iqtisodiyoti rivojlanishning zaruriy sharti, yetarli sharti emas. Aks holda ushbu davlatlarning barchasi boy-badavlat yashardi.

• Ushbu nuqtai nazardan prezident eʼlon qilgan propiska tizimini bekor qilish, paxta va gʻallaga boʻlgan davlat buyurtmasini bekor qilish, korruptsiyaga qarshi kurash organi tuzilishi - bularning brachasi oxir oqibat iqtisodiyotga tegishli boʻlgan bozor iqtisodining zaruriy shartlarini yaratish yoʻlida qilinayotgan choralardir.
• Masalan propiskani bekor qilinishi – ishchi kuchi bemalol yaxshi ish bulgan joyga borib ishlay oladi. Maʼlumki, ish oʻrinlari odamlar orqasidan yurmaydi odamliar ish orqasidan yuradi.
• Shu maʼnoda raqamli iqtisodiyotga oʻtish – islohotlarda mantiqiy ketma-ketlikning munosib davomchisi va drayveridir.

• Xar bir mamlakatning faravonligi uning YAIMi bilan belgilanadi. Chunki YAIMdan tashqarida hech narsa yoʻq, oddiy soʻz bilan aytshganda. Xalqning davlatning harakat maydoni – mana shu yalpi ichki mahsulot. YAIM katta boʻlsa birovga yordam puli nafaqa berishingiz mumkin.
• Prezident qoʻygan vazifalardan yana biri – Oʻzbekiston YAIMini 5 yilda 100 millard dollarga chiqarish vazifasidir.
• Bugungi kunda Oʻzbekiston YAIMi 58 milliard dollar boʻlib, aholi jon boshiga 1725 dollardan toʻgʻri keladi.
• 2024 yilda ushbu koʻrsatgich 1000 milliard boʻlsa, u aholi jon boshiga 2800 dollarni tashkil qiladi. Bunda aholi soni oshishi (36 mlrd) va dollar kursining oshishi (12 000 soʻm) ham hisobga olingan.
• YAIM kupaymasa farovonlikni taʼminlashning iloji yuk. Bor narsani kupaytirmasdan turib uning taqsimotini oʻzgartirish bilan kambagʻalllikni yengib bulmaydi.
• Raqamli iqtisod bozor iqtisodi bilan bir vaqtda Oʻzbekiston yalpi ichki mahsulotini oshirishga xizmat qiladi.

• Jontemirov Anvar