Raja: 4 Gen muhandisligi haqida 1

Mirzo-Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy universiteti Biologiya fakulteti Biologiya yunalishi 207-guruh talabasi Rustamova Farangizning Mikroobiologiya va Virusalogiya fanidan Mustaqil ishi.

Qabul qildi: Alimov J.E.

Mikroorganizmlarning gen muhandisligida qo’llanilishi.

Raja:

4
Gen muhandisligi haqida
1
Mikroorganizmlarning gen muhandisligida
qo’llanilishi.
2
3
Gen muhandisligini rivojlanishi.
Foydanilgan adabiyotlar

Gen muhandiligi nima?

Genetika muhandisligi - bu ma'lum bir genni olish, boshqa organizmga joylashtirish va qabul qiluvchining yangi genni ifodalashiga olib keladigan jarayonlarni tavsiflash uchun ishlatiladigan atama.

Gen muhandisligi rivojlanish.

• 1972-yil amerikalik biokimyogar Pol Berg va uning hamkasblari bilan invitro usulda bakterofagning Dnk bo’lagidan rekombinat Dnk olishgan.1980-yilda P.berg nobel mukofoti bilan taqdirlangan.

Gen muhandislik jarayoni.

• 1 Plazmid.
• 2 Molekulyar qaychi.
• 3 Insulin geni kiritish.
• 4 GM bakterya hunayrasiga kiritish.
• 5 Hujayra bo’linadi.
• 6 Fermentatsiy o'stirish.
• 7 Filtirlanadi.
• 8 Insulin tozalanadi.

Vektor gen bilan ligaza fermenti yordamida birikkandan keyin rekombinant DNK hosil bo’ladi. Keyin, bu birikma (vektor gen) mikroorganizm hujayrasiga yuboriladi (transformasiya) va u erda amplifikasiya (ko’payish) amalga oshadi.
Natijada bir genning bir necha nusxasi – klon paydo bo’ladi. SHuning uchun ham bu yo’lni klonlash deb ataladi. Agar klonlash maqsadida hamma genlar saqlovchi odam DNK si ishlatilsa, odamning gen kutubxonasi (klonoteka) hosil bo’ladi. Bu usulda bakteriyalarga klonlashtirilgan inson, hayvon yoki o’simliklar genlari to’g’ridanto’g’ri bakteriyada faoliyat ko’rsata olmaydi

Gen muxandisligi muammolari bilan shug’ilanadigan omillarni asosiy vazifalaridan biri ham shunday birikmalarni etarlicha sintez qila oladigan bakteriyalar shtammlarini yaratishga bag’ishlangan. Bu jarayonni asosiy qiyinchiliklari, shtamm yaratish bilan bog’liq emas, balki, yaratilgan shtammda sintez qilingan oqsil moddalarini kerakli me’yorda ushlab turish, ularni modifikasiyaga uchrab, mikroorganizm hujayrasida parchalanib ketmasligi uchun sharoit yaratish bilan ham uzviy bog’liqdir.

Gen muxandisligi muammolari bilan shug’ilanadigan omillarni asosiy vazifalaridan biri ham shunday birikmalarni etarlicha sintez qila oladigan bakteriyalar shtammlarini yaratishga bag’ishlangan. Bu jarayonni asosiy qiyinchiliklari, shtamm yaratish bilan bog’liq emas, balki, yaratilgan shtammda sintez qilingan oqsil moddalarini kerakli me’yorda ushlab turish, ularni modifikasiyaga uchrab, mikroorganizm hujayrasida parchalanib ketmasligi uchun sharoit yaratish bilan ham uzviy bog’liqdir.

Mikroorganizmlarni gen muhandisligida qo’lanilishi.

Foydalanilgan adabiyotlar.

• Slyad pleyr com.
• Wikipedya.org
• http://www.scienceclarified.com/
• //www.conserve-energy-future.com
• https://studfile.net/

E’tiboringiz uchun rahmat.