Rahbarning ish uslubi

Rahbarga qo’yiladigan talablar. Rahbar madaniyati 

Rahbar bir qator talablarga javob berishi kerak. "Rahbarlik qilish" degan so’zga 

izohli lug’atlarda boshqarish, maslahat berish, kuzatish, yo’naltirish, ko’rsatma berish 
degan  turli  ma'lumotlar  berilgan.  Bundan  ko’rinib  turibdiki,  hozirgi  davrda  menejer 
(rahbar)lar qondirishi zarur bo’lgan talablar juda ko’pdir. Ularni quyidagi beshta yirik 
guruhga bo’lish mumkin (8-jadval). 
 
 
 

Bir  noshud  rahbarning  beg’amligi  yuzlab,  minglab  kishilar 

taqdirining  bedaxl  qirralariga  ta'sir  etishi  mumkin.  Boqibeg’am 
bu toifa rahbarlarning ish uslubi bilan murosa qilib bo’lmaydi. 

 
  Bilim 

darajasi 

 
iqtisodiyotni bilish;  

 
texnika va texnologiyani bilish;  

 
boshqarish  ilmini,  funktsiya  va  strukturasini  bilish; 
istiqbolni bilishga qodirligi va hk. 
Rahbar aniq, chuqur va keng bilimga ega bo’lishi, uni doimo 
to’ldirib  va  yangilab  borish  kerak.  Aks  holda  u  obro’  qozona 
olmaydi, xodimlarning ishonchiga sazovor bo’la olmaydi. .
 

 Tashkilot chilik qobiliyati 


 xodimlarni tanlay bilish va ulardan samarali foydalanishni 
ta'minlay olish;  

 
qo’l  ostidagilarni  mehnatga  o’rgatish  va  tarbiyalashni 
bilish;  jipslashgan  jamoani  vujudga  keltira  olish;  maqsad  sari 
intiluvchanlik; 

 kutilmagan vaziyatlarda boshqarish qobiliyatini yo’qotmaslik. 

"Yomon  korxona  yoki  tashkilot  yo’q,  lekin  yomon  rahbarlar 

bor". Bu ibora shuni bildiradiki, yomon ishlab turgan korxonaga 
jamoani  yaxshi  boshqaradigan,  tashkilotchilik  qobiliyati  yuqori, 
mehnatsevar,  talabchan,  bilimdon  rahbar  qo’yilsa,  u  korxonani 
tezda yaxshi korxona safiga qo’shadi. 

 

Agar ishlab turgan korxonaga tasodifan tashkilotchilik qobiliyati 

past  rahbar  kelib  qolsa,  u  korxona  asta-sekin  tanazzulga  yuz 
tutadi. 

 
  Boshqarish samaradorligini ta'minlay olish 


 
boshqarishni kollegial tarzda tashkil qila olish qobiliyati; 

 
ish haqida qisqa va aniq gapirish qobiliyati;  

 
ishga  oid  xat,  buyruq,  farmoyishlar  yoza  bilish  turli 
manbaalardan ish uchun zarur axborotlarni olish qobiliyati; 

 
rahbarlarni va qo’l ostidagilarni tinglay bilish qobiliyati;  

 
asoslangan  qarorlarni  mustaqil  va  tez  qabul  qila  bilish 
qobiliyati; 

 
rejalarni  bajarishdan  xodimlarning  moddiy  va  ma'naviy 
manfaatdorligini ta'minlash qobiliyati;  

 
boshqaruv  organi  qarorlarini  bajarish  ustidan  nazoratni 
ta'minlay bilish;  

 
boshqarish  strukturasini  takomillashtirib  borish  qobiliyati 
va hk. 
 
Rahbarning  sifat  xislatlarini  belgilovchi  mezonlar  ko’p.  Biroq  quyidagi  ijobiy 
xislatlar ular orasida alohida mavqega ega: 
Dovyuraklik  -  bunday  rahbarda  mardonavorlik,  botirlik,  dadillik  mavjud 
bo’ladi.  Ular  omadsizlikdan  qo’rqmaydi.  Qo’rquv  ularni  jasoratga  chorlaydi  va 
zafarlarga  olib  keladi.  Har  bir  yangi  harakatni  taraqqiyotga  va  hayotiy  tajribalarga 
erishtiradi. 
Sabrlilik  -  bunday  rahbar  muvaffaqiyatga  birdaniga  erishish  mumkin 
emasligini yaxshi tushunadi. Unga faqat bardosh va sabr-toqatli bo’lib, sabot-matonat 
bilan qiyinchiliklarni engish orqali erishish mumkinligini biladi.