Rafiyev yengil aòLEÒika va uni o‘QIÒish meòodikasi

Nayzani ushlash.
Nayza ushlashning asosan ikki usuli
bor. Birinchi usulda nayza o‘ramasi o‘rta va bosh barmoq
bilan mahkam tutamlab ushlanadi. O‘rta barmoq nayzani
ko‘ndalang siqib, o‘ramaning ketingi qismiga tiralib turadi
(114-rasm). Bosh barmoq yuz tomoni bilan o‘ramga yoki
uning orqasiga mahkam yopishib turadi, erkin cho‘zilgan
ko‘rsatkich barmoq, nayzaning ikkinchi tomonidan qiyaroq
ushlab turadi. Nomsiz barmoq va jimjiloq esa o‘ram ustida
erkin, uncha yopishmagan holda yotadi.
Nayza bosh va o‘rta barmoqdan chiqarib yuboriladi,
shuning uchun ham bu barmoqlar nayzani mahkam ushlab
turishi kerak. Qolgan barmoqlar esa nayzani uzoqlashtirish
va uloqtirishda uni kerakli yo‘nalishga qaratib uchirishga
yordam beradilar.
Ikkinchi usulda nayza o‘rami bosh va ko‘rsatkich barmoq
bilan tutamlab ushlanadi (115-rasm). Oldingi usulda o‘rta
barmoq nimani bajargan bo‘lsa, bu usulda ko‘rsatkich barmoq
shu ishni qiladi. Qolgan barmoqlar mahkam ushlamagan
holda o‘ramda erkin yotadi. Ba’zi uloqtiruvchilar nomsiz
barmoqni nayza ostida bukib tutadilar, lekin bu uloqtirishda
hech qanday ahamiyatga ega bo‘lmaydi. Nayzani birinchi
114-rasm.
 Nayzani birinchi va
uchinchi barmoq bilan siqib
ushlash usuli.
115-rasm.
 Nayzani birinchi va
ikkinchi barmoq bilan siqib
ushlash usuli.

---

327
usulda ushlash, ayniqsa, ilgari boshqa usullarda foydalan-
magan kishilar uchun ancha durust hisoblanadi. Chunki
o‘rta barmoq ko‘rsatkich barmoqqa nisbatan faqat uzungina
bo‘lmay, ancha kuchli hamdir. Buni dinamometrik o‘lchash-
lar aniqlab bergan.
Yugurib kelish vaqtida nayzani «yelka ustida» va «yelka
ostida» usullari bilan ko‘tarib yugurish mumkin. Òurli
variantli «yelka ustida» ko‘tarib yugurish usuli ancha qulay
bo‘lib, barcha malakali nayza uloqtiruvchilar shu usuldan
foydalanadilar. Ikkinchi «yelka ostida» usuli esa hozir
qo‘llanilmaydi.