Cho‘g‘lanma lampalar. Elektr tokining issiqlik ta ’sirini
qoTlashning o ‘ta muhimlaridan biri elektr yoritish hisoblanadi.
Elektr yoritish ilk bor 1872-yilda rus elektrotexniki va ixtirochisi
A.N. Lodigin (1847-1923-y.y.) tomonidan kashf etilgan. U qalin
mis simlar orasiga k o ‘mir ustunni o ‘rnatgan va uni yopiq shisha
ballon ichidagi o‘tkazgichga bog‘lagan (8.1-rasm).
Tok o'tkazilganda ko 'm ir ustun qizigan va yorug‘lik bergan.
A.N.Lodigin tomonidan shisha ballon ichidan havoni so‘rib olishga
ham urinib k o ‘rgan va u paytdagi so‘ruvchi nasoslar hali
takomillashmagan edi.
1879-yilda amerikalik ixtirochi Tomas Edison (1 8 47-1931-y.y.)
va A.N. Lodigin tomonidan yaratilgan lampaning k o'm ir ustuni
o ‘rniga egiluvchan bam buk ipini almashtirgan va takomillashgan
cho‘g ‘lanma lampani yaratgan va havoni so‘rib olish texnikasini
yaxshi lagan.