Radjabov A., Vaxidov A. X. Toshkent 2017

Elektr energiyasi
ishlab chiqarish va
iste’mol
ko‘rsatkichlari
o ic h ­
ov
birligi
Yillar
199
1
199
5
200
0
200
4
2010
2016
Ishlab chiqarish
mlrd.
kV ts
55,5
47,0
47,0
49,0
50,5
59,0
Iste’molchilarga etka
zib berish (iste’mol)
mlrd.
kVt.s
48
38,7
39,6
40,1
2
41,9
50,7
65

---

Elektr stansiyadan
iste’molchigacha
elektr uzatish
mlrd.
kVt.s
7,5
8,3
7,4
8,8
8,3
8,3
tizimida energiya
isrofi.
Lekin mustaqillik yillarining dastlabki kunlaridanok Sobik 
M arkaziy Osiyo birlashgan elektr energetika tizim ida gidrotexnik 
inshootlar bazasida qurilgan gidroelektr stansiyalar ish rejimi ular 
joylashgan mustaqil respublikalar tomonidan belgilanishi natijasida 
ushbu elektr stansiyalarda ishlab chiqarilayotgan elektr energiyasi 
mikdorining yozgi va kishki mavsumiy o ‘zgarib turishi elektr 
energetika tizimining um um iy quvvatiga ta ’sir k o ‘rsatib, ayniksa 
kishki mavsum da q u w a t tankisligini vujudga keltirmokda.
0 ‘zbekiston Respublikasi V azirlar M ahkamasining qaroriga 
muvofiq 0 ‘zbekiston Energetika va elektrlashtirish vazirligi 
bazasida 1997-yilda tashkil etilgan 0 ‘zbekenergo Davlat ishlab 
chiqarish birlashmasi, 2001-yildan 0 ‘zbekenergo Davlat aksionerlar 
kompaniyasi (DAK)ga aylantirildi,
Kompaniya tarkibiga 53 ta korxona va tashkilotlar kiradi, shu 
jum ladan 39 ta ochiq aksionerlik jam iyatlari, 11 ta unitar 
korxonalari, 
2 
ta m as’uliyati 
chegaralangan jam iyatlar va 
«Energosotish» korxonasi.
Bugungi kunda Kompaniya tarkibiga kiruvchi ikta korxonadan 
boshqa barcha korxonalar xususiylashtirilgan.
Hozirgi bosqichda Kompaniya xalq x o ‘jaligi va aholini 
markazlashgan elektr ta ’minoti ham da sanoatni va respublikaning 
alohida shaharlaridagi kommunal-maishiy iste’molchilami issiqlik 
energiyasi bilan ta’minlab kelmoqda.
M ustaqillik yillarida energetik korxonalar tomonidan 48 mlrd. 
kVt/s. elektr energiyasi va 10 mln. Gkal issiqlik energiyasi bilan
66

---

in’minlab kelmoqda. Bu k o ‘rsatkichlar mamlakat iqtisodiyoti va 
ultolisini issiqlik energiyasiga bo‘lgan ehtiyojini to ‘liq ta’minlaydi.
2004-yilda 
0 ‘zbekiston 
M arkaziy 
Osiyo 
mamlakatlari 
encrgotizimisi 
elektr 
ku w atin i 
50% 
ini 
tam inlab 
berish 
imkoniyatiga ega buldi.
Elektr stamuiyalammg umumiy k u w a ti 12,3 mln. kV t bulib, 
uning 86% - IES, 11,5 % — GES («Uzbekenergo» D A K tizimida) va
2,5 % boshqa vazirliklar tashkilotlari koshidagi elektr stanuuyalarda 
ishlab chiqarildi (5.1-rasm). IES da 85 % dan ortiqroq elektr 
energiyasi 
gazda 
ishlatiladigan 
elektr 
stansiyalarda 
ishlab 
chiqariladi.