Radjabov A., Vaxidov A. X. Toshkent 2017


Markaziy Osiyo mamlakatlarida 2025-yilgacha elektr



Download 9,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet38/129
Sana18.04.2022
Hajmi9,08 Mb.
#560421
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   129
Bog'liq
elektr podstasiya

Markaziy Osiyo mamlakatlarida 2025-yilgacha elektr
energiyasiga yalpi talab (Jahon Banki talilili)
5.3 - jadva
Mamlakatlar
Bashorat etilayotgan talab (GVt.s da)
2003
2010
2015
2020
2025
Q ozog‘iston
58944
72056
84034
98367
11514
6
Q irg‘iziston
12145
9222
10033
ГТ296
12719
Tojikiston
16348
11267
12410
1
3972
15731
0 ‘zbekiston
48691
46597
51255
56589 ^ 2 4 7 9 ~
Jami
136128
139112
157731
1 8 0 2 Г 1
20607
5
5
5.2. O ‘zbekiston elektr energetikasini rivojlantirishmng kelajak
taraqqiyot yo‘li
H ozirgi kunga kelib 0 ‘zbekiston elektr energetikasi asosini 
issiqlik elektr stansiyalari tashkil etadi. Eng yirik to ‘rtta IESlari 1000 
M Vt o ‘m atilgan quvvatga ega; Sirdaryo IES - 3000 MVt, Yangi 
Angren IES - 2100 MVt, Toshkent IES - 1860 M Vt va N avoiy IES
- 1250 MVt. Talimarjon IESida quvvati 800 M V t boTgan 1- 
enegoblok 
ekspluatatsiya 
qilinmoqda. 
Respublika 
energetika 
tizimida IESlar qatorida kogeneratsion siukl asosida ishlovchi 
issiqlik elektr sentrallari (TES) ham faoliyat yuritmoqdalar. U lar -
Farg‘ona TES (o ‘m atilgan elektr quvvati -3 0 5 MVt, issiqlik quvvati 
- 1 4 2 1 Gkal/s), M uborak TESi (o ‘matilgan elektr quvvati -60 MVt, 
issiqlik quvvati - 376 Gkal/s) va Toshkent TESi (o‘m atilgan elektr 
quvvati -30 MVt, issiqlik quvvati - 178 Gkal/s).
Toshkent TESida gaz turbinali texnologiyalami joriy qilish 
loyihasi doirasida quvvati 27,15 M Vt boTgan gaz turbinasi qurilgan.
Sirdaryo va Talimarjon IESlarida quvvati 20 M Vt boTgan 
detandergeneratorli uskunalar joriy qilingan [9].
2012-yilda Navoiy-Angren IES 1-5 energetik bloklarini yil 
davomida k o ‘m ir yoqishga o ‘tkazish ishlari tugallangan. Angren
72


IESida yuqori kulga ega k o ‘mimi yoqish uchun issiqlik ajratish y o ‘li 
bilan q u w ati 130-150 M Vt energetik blok qurish loyihasi ishga 
tushgan. Bulam ing barchasi yonilg‘i-energetik balansda qattiq 
yonilg‘i ulushini oshirishga qartilgan m asalaiam i muvaffaqiyatli 
esishga imokn beradi.
Talim aijon IESida q u w ati 450 M Vtdan b o ‘lgan ikkita b u g ‘li- 
gaz bloklari inshoatlarini hamda Toshkent IESida q u w ati 370 M Vt 
b o ‘lgan bug‘Ii-gaz uskunasini qurish yuzasidan ishlar olib 
borilmoqda.
Osiyo rivojlanish banki bilan xamkorlikda Taiatosh lESsida 
q u w a ti 230-250 M Vt bu g ‘li-gaz uskunasi hamda JA IC A
kompaniyasi bilan ham korlikda Navoiy IESida q u w a ti 450 M Vt 
b o ‘lgan ikkinchi bug‘li-gaz uskunasini xam korlikda moliyalashtirish 
loyihasi masalalari ham k o ‘rilm oqda [10,11].
Yaqin kunlik istiqbolda Shargun va Boysun k o ‘m ir konlari 
negizida Surxondaryo IESini qurish k o ‘zda tutilgan b o ‘lib, ular 
regionda yuklaanganlik ortishini qoplash ham da janubiy y o ‘nalishda 
elektr energiyani eksport qilishni oshirishga m o ijallangan [12].
N am angan viloyati T o‘raqo‘rg ‘on tumanida umumiy q u w ati 
900 M Vt b o ig a n yangi lESni qurishga asoslangan yana bir yirik 
loyiha ustida ishlar boshlab yuborilgan b o ‘lib, u nafaqat Namangan 
viloyati, balki Farg‘ona vodiysidagi boshqa viloyatlar sanoat 
korxonaiarmi, ijtimoiy doiradagi obyektlarni ham da aholini energiya 
ta ’minoti ishonchliligini oshiradi [12].
0 ‘zbekiston gidroenergetikasi 5ta GESlar kaskadida birlashgan 
« 0 ‘zbekenergo» AJ tarkibidagi 29 ta gidro elektr stansiya (GES) lar 
ham da 0 ‘zR qishloq va suv x o ‘jaligi Vazirligining « 0 ‘zsuvenergo» 
Ixtisoslashgan birlashmasi tuzilm asiga qarashli GESlar dan tashkil 
topgan.
Q ‘rta-Chirchiq GES kaskadi. 0 ‘m atilgan q u w ati 905,5 MVt, 
yil yakuniga k o ‘ra q u w ati - 905,5 MVt. Kaskad tarkibiga 3 ta GES 
kiradi, 10 gidroagregat o ‘rnatilgan.
73


Chirchiq GESlari kaskadi. Q ‘matilgan q u w ati 190,7 MVt, yil 
yakuniga ko‘ra q u w a ti - 173,1 MVt. Kaskad tarkibiga 3 ta GES 
kiradi, 10 gidroagregat o ‘matilgan.
Kodiriy GES kaskadi. Q ‘matilgan q u w ati 44,6 M Vt, yil 
yakuniga ko ‘ra q u w a ti - 44,6 MVt. Kaskad tarkibiga 4 ta GES 
kiradi, 8 gidroagregat o ‘matilgan.
Toshkent GESi kaskadi filiallari bilan. 0 ‘rnatilgan q u w a ti 97 
MVt b o ‘lib, kaskad tarkibiga quyidagilar kiradi:
- Toshkent GESi kaskadining 4 ta stansiyasi, umumiy q u w ati 
29 M Vt b o ‘lgan 10 ta gidroagregat o ‘m atilgan (q u w a t imkoni -
21.5 MVt);
- Samarqand GESi kaskadining 4 ta stansiyasi, umumiy q u w ati
40,1 M Vt b o ‘lgan 9 ta gidroagregat o ‘m atilgan (q u w at imkoni -
28.5 MVt);
- Shaxrixon GESi kaskadining 4 ta stansiyasi, umumiy q u w ati 
27,9 M Vt b o ‘lgan 6 ta gidroagregat o ‘rnatilgan (q u w at imkoni -
22,4 MVt).
O uyi-Bo‘zsuv GESlari kaskadi. 0 ‘matilgan q u w a ti 50,9 MVt, 
yil yakuniga mavjud q u w a ti 50,9 MVt. Kaskad tarkibiga 5 GES 
kiradi, 10 ta gidroagregat o ‘matilgan.
Farxod GESi. 0 ‘m atilgan q u w a ti 126,0 MVt, yil yakuniga 
mavjud q u w ati 118,7 MVt. 4 ta gidroagregat o ‘raatilgan.
GES kaskadlarida uzoq muddat ekspluatatsiya qilinganligi 
sababli barcha gidroturbinali va gidroenergetik uskunalar o ‘z 
normativ resursini ishlatib b o ‘lgan, m a'naviy hamda jism onan 
eskirgan. N atijada qator G ESlam ing q u w a t ishlatilish soat 
qiymatlari yuqori emas. Shu sababli GES uskunalarini yangi lash va 
m odem izatsiya qilish yuzasidan chora-tadbirlar ko ‘zda tutiladi.
Q u w ati 600 M Vt b o ‘lgan Chorvoq hamda q u w a ti 165 M Vt 
b o ‘lgan Xojikent yirik GESlari suv omborlariga ega b o ‘lib, 
stansiyalami qu w atin i rostlash rejimida ishlashga imokn beradi. Bu
74


esa respublika elektr energetik tizimi uchun muhimdir. Chunki 
elektr energiyaning asosiy hajmi IESlarida ishlab chiqariladi, elektr 
yuklanganlikning cho‘qqisida b a’zi lESlar qisman ishlatiladi. 
Bundan tashqari, Markaziy Osiyo mamlakatlaridan valyutaga 
chegaradosh elektr energetik tizimlardan cho‘qqi quvvatlari sotib 
olinadi, Qolgan GESlar suv oqimi b o ‘yicha bazis rejimda 
ishlaydilar.
« 0 ‘zbekenergo» DAK Chorvoq GESi gidrogeneratorlarini 
ishchi g ‘ildiraklarini almashtirish b o ‘yicha m odem izatsiya qilishga 
y o ‘naltirilgan investitsion loyihalami amalga oshirmoqda. Bunda 
q u w a t 45 MVtga, Quyi~Bo‘zsuv GESining 14-kaskadida q u w a t 4,3 
MVTga, Farxod GESi q u w a ti 13 M Vtga ortadi [7].
Islom taraqqiyot banki bilan xam korlikda Toshkent, Kadirin, 
Chirchiq GESlari q u w atin i 70,0 M Vtdan ortishiga olib keluvchi 
GES kaskadlarini modemizatsiya qilish loyihasi masalaalri k o ‘rib 
chiqilmoqda [13].
1995-yii respublika Hukumati 2010-yilgacha hajmi $250 mln. 
b o ‘lgan 

Download 9,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   129




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish