Радиотехник тизимлар назарияси асослари


-§. Ionizatsiya energiya yo‘qotish. Og‘ir zaryadli zarralarning



Download 6,46 Mb.
Pdf ko'rish
bet108/154
Sana23.06.2022
Hajmi6,46 Mb.
#697368
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   154
Bog'liq
Atom yadrosi va zarralar fizikasi T.Mo\'minov, A.Xoliqulov)

6.1-§. Ionizatsiya energiya yo‘qotish. Og‘ir zaryadli zarralarning
muhit bilan ta’sirlashuvi
Yuqori energiyali o g ‘ir zaryadli zarra m uhitdan o ‘tishda o ‘z kulon 
m a y d o n i b ila n a to m e le k t r o n l a r i g a t a ’s ir e tib e n e r g iy a s in i 
ionizatsiyalashga sarflaydi. Bu jaray o nd a kulon ta ’sir kuchining uzoq 
m asofagacha ta ’sirlasha olish xususiyatiga ega b o ‘lganligidan zarra 
k o 'plab elektronlar bilan ta ’sirlashadi. Ionizatsiya energiya form ulasini 
keltirib chiqarishda quyidagi m ulohazalardan foydalanam iz:
1) 
Z a rra n in g e le k tro n la r bilan t a ’s irla s h u v in i k la s s ik fiz ik a
qonunlari asosida tushuntiriladi Pb » h.
2) 
Atom elektronlarining tezligi Je, tushuvchi zarra tezligidan ju d a
ham kichik Q. » 9.c, t a ’sirlash u v v aq tid aelek tro n jo y id an q o ‘z g ‘almas,
F »
 
F
siljimaydi deb qaraladi 
^
' e .
3) Elektroning atomda erkin deb qaraymiz.
M uhitgatushuvchi zarra zaryadi Ze, massasi M, tezligi 9 > elektronga 
eng yaqin kelish masofasi b bo‘lsin (6.1-rasm ). Zarra m assasi M » m e 
elektron massasidan katta bo ‘lgani uchun elektronlar bilan ta ’sirlashuvda 
o ‘z yo ‘nalishini o ‘zgartirmasdan to ‘g ‘ri chiziq bo‘yicha harakatlanib,
204
www.ziyouz.com kutubxonasi


zarraning elektron bilan ta ’sirlashuvi 2b m asofagacha b o ‘lsin.
6.1-rasm.
Dastlab zarraning alohida elektron bilan o ‘zaro ta ’sirini ko‘rib chiqaylik. 
Zarraning harakat trayektoriyasiga tik y o ‘nalishda elektronga bergan 
impulsi:
A
P± = \F ±dt.
(6.1.1)
bo‘ladi.Z arraelektrongayaqinlashgandavaundan uzoqlashganda ta’sir 
kuchi yo‘nalishi qarama-qarshi b o ‘lgani uchun zarra impulsining parallel 
tashkil etuvchisi nolga teng bo‘ladi:

Download 6,46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   154




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish