Radiobiologiya

Xujayraning potensial letal zararlanishlardan qayta tiklanishi 

Nurlantirilgan  hujayralarning  keyingi  taqdiri  tashqi  muhit  omillari  va  fizik-

kimyoviy  jarayonlarga  bog'liqligi  turli  ob’yektlarda  va  turli  yillarda  isbotlangan. 

Jumladan,  1949  yillarda  F.Sherman  va  G.Cheyz  nurlanish  olgan  achitqi 

hujayralarining  yashovchanligi,  ular  ozuqa  muhitiga  nurlantirish  olgandan  so'ng 

darhol  tushirilmay,  balki  ma’lum  muddat  bufer  eritmada  tutib  turilib,  keyin 

tushirilgach  oshishini  aniqladilar.  Biroq  ular  buning  sababini  zararlanmagan  achitqi 

hujayralarining  tezlikda  bo'linishida  deb  noto'g'ri  talqin  qiladilar.  Faqatgina  1959 

yilga  kelib,  V.I.Korogodin  yuqoridagi  fenomenni  takrorlab,  uning  to'g'ri  talqinini 

topishga muvaffaq bo'ldi.  

Megri  -  139  V  achitqi  shtammlari  1,2  kGr  dozada  ?  -  nurlari  bilan 

nurlantirilgandan  so'ng  hujayralar  suspenziyasi  1  :  10  000  nisbatda  suyultiriladi  va 

ikki  qismga  ajratiladi.  Bir  qismi  nurlantirilgandan  so'ng  darhol  Petri  likopchasidagi 

ozuqa muhitiga ekilib, 30

0 

S haroratda 96 soat tutiladi va koloniyalar soni aniqlanadi. 

Hujayralar  suspenziyasining  ikkinchi  qismi  nurlantirilgandan  so'ng  48  soat    30

0 

S 

haroratda och qoldiriladi  va so'ngra ozuqa muhitiga ekiladi.  Aniqlanishicha,  birinchi 

holatda  nurlanish  olgan  hujayralarning  faqat  0,2  %  tirik  qolgan  holda,  ikkinchi 

holatda tirik qolgan hujayralar 40 % ni tashkil etgan. 1981 yilga kelib, A.V.Glazunov 

va  YU.G.Kapulsevich  achitqilarda