R ye j a: “Dunyoning mafkuraviy manzarasi” tushunchasi

xalifa” rahbarligidagi yagona musulmon davlati qurishni ko‘zlaydilar. Bu shartni bajarmoq, niyatga yetmoq uchun har qanday xunrezlikka va birodarkushlikka fatvo beradilar.

Hozirgi kunda til, madaniyat, urf-odatlardagi umumiylik, etnik birlikka asoslangan holda yagona mafkuraviy maydonni yuzaga keltirish borasidagi qarashlar ham mavjud. Bunday qarashlarning shakllanish tarixi uzoq o‘tmishga borib taqaladi. Bugungi kunda ularning har biri o‘ziga xos tarzda dunyoning mafkuraviy manzarasida muayyan o‘rinni egallashga urinmoqda.

Bugungi kunda xalqlarning lisoniy birligiga tayangan holda ularning ma’naviy-ma’rifiy birligini ta’minlash bayrog‘i ostida taqdim etilayotgan g‘oyalar ortida ham aslida g‘arazli maqsadlar yashiringanligini unutmaslik lozim.

Shunday qilib, mafkura va mafkuraviy tarbiya masalasi o‘z mustaqilligini qo‘lga kiritgan mamlakatimiz uchun ham muhim hayotiy ahamiyatga ega bo‘lib qolmoqda. Zero, ko‘zlangan maqsadlarga milliy mafkura va unga asoslangan tarbiya tizimisiz erishish mumkin emasligi aniq. “Men,– deb yozadi Prezidentimiz, - Abdulla Avloniyning “Tarbiya biz uchun yo hayot – yo mamot, yo najot – yo halokat, yo saodat – yo falokat masalasidir” degan fikrini ko‘p mushohada qilaman.

Buyuk ma’rifatparvarning bu so‘zlari asrimiz boshida millatimiz uchun qanchalar muhim va dolzarb bo‘lgan bo‘lsa, hozirgi kunda biz uchun ham shunchalik, balki undan ham ko‘ra muhim va dolzarbdir”.¹

2. Jamiyat hayotida mafkuraviy omillarning sezilarli ta’siri mavjudligini bir qarashdayoq sezish mumkin.

G‘arazli geosiyosiy maqsadlarga erishish yo‘lida mafkuraviy ta’sir o‘tkazishda eng avvalo