R. X. Maksudov

9.1-§.  S irp an ish   p od sh ip n ik lari
9 .1 -rasm .
9.2-rasm .
176
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

joylashgan  bo‘lsa,  bunday  sapfa 
tovon
  deyiladi 
(9.2-rasm).
  Yuqorida 
qayd  etilgan  sirpanish  podshipniklaridan  konussimon  hamda  zoldir- 
simon  sirpanish  podshipniklari  nisbatan  kam  ishlatiladi.
Sirpanish  podshipniklari  tuzilishi  jihatidan  ajralmaydigan  va 
ajraladigan  podshipniklarga bo‘linadi.
Ajralmaydigan  ichquymasiz  podshipniklaming  tuzilishi  oddiy  bo‘lib, 
vaqt-vaqti 
bilan 
ishlaydigan  sekin  harakatlanuvchi 
mashinalarda
1-  ichquym a;
2-  ishqalanish  vuzasini y o g ‘lash  uchun 
m axsus ariqcha;
3-  ichquvm ani  korpusga m ahkam lash 
uchun  ishlatiladigan vint;
4-  podshipnik  korpusi.
Ajraladigan  podshipniklar 
(9.4-rasm)
  korpus  (1),  ikki  bo‘lak 
ichquyma  (2),  qopqoq  (3)  hamda  mahkamlash uchun  ishlatiladigan  bo‘lt 
(4) dan  iborat bo‘ladi.
Sirpanish  podshipnikning  afzalliklari:  katta  tezlikda  ishlatish 
mumkin;  tebranma  va  zarb  yuklanishlarda  ham  ishlatiladi;  radial 
oMchamlari  nisbatan  kichik;  podshipnikni  ikki  pallali  qilib  tayyorlash 
mumkin;  tuzilishi  oddiy  va tannarxi  arzon.
ishlatiladi 
(9.3-rasm).
9.4-rasm.
177
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Kamchiliklari:
  rangli  metallaming  ishlatilishi;  suyuqlikdagi  ishqala- 
nish  rejimini  hosil  qilishni  qiyinligi;  o ‘q  bo‘yiga  o ic h a m i  nisbatan 
uzunligi;  moylash  yaxshi  bo‘lmaganda 
ishqalanishga  ko‘p  quvvat 
sarflanishi;  moylash  uchun moyning  ko'p  ishlatilishi.
Sirpanish  podshipniklarning  ishlatilishi,  dumalash  podshipniklarga 
nisbatan  kam  b o iib ,  quyidagi  hollarda  ishlatiladi:  tayanchlar  ajraladigan 
podshipniklar  ishlatish  kerak  b o ‘lgan  hollarda,  bunday  vallarga  duma­
lash  podshipniklari  tavyorlanmaydi;  katta  tebranma  bilan  aylanuvchi  val 
tayanchlarida,  bunda  moy  qatlami  bu  tebranishni  so‘ndiradi;  tayanch­
larga  yuqori  aniqlik  bilan  tayyorlanadigan  podshipniklar  o ‘rnatilishi 
talab  etilganda;  suv  va  agressiv  muhitlarda  ishlaydigan  val  tayanch­
larida,  bunday  hollarda dumalash  podshipniklari  ishlamaydi.