R tursunova, G. Tursunova jahon musiqa tarixi

Gendeining  ch olg ‘u  musiqasi.
  Agar  I.S.Bax  ijodida  vokal  va 
cholg‘u  musiqa  bir  teng  mavqeda  rivoj  topgan  b o isa,  Gendelning 
ijodida salmoqli o ‘rinda so‘z bilan b o g iiq  janrlar turadi, aynan ularda 
kompozitorning  asosiy  uslubiy  qirralari  o ‘z  aksini  topadi.  Xususan, 
muallif operalarining  timsollari  va  ifoda  vositalari  kompozitorning 
cholg'u janrlariga o ‘z ta ’sirini o‘tkazmay qolmadi.  Bu borada bevo- 
sita  bogiiqlik  rishtalarining  ko‘pligini  kompozitor  ijodida,  hatto 
opera  va  vokal  asarlarida  iqtiboslar  keyinchalik  cholg‘u  musiqa 
janrlari  tarkibiga  kiritilganini  ko‘rishimiz  mumkin.  Uning aksi  ham 
uchrab turadi,  ya’ni  Gendelning cholg'u  fuga va bir qismli  concerto 
grossolarining  oratoriyalar  matni  kesimida  qoilanganligini  ham 
ko'rish mumkin.
Opera va oratoriya ustida olib borilgan ko‘p yillik mehnat y o ii 
ko‘plab  cholg‘u  asarlar  yaratishga  xalaqit  bermadi.  Uning  cholg‘u 
musiqasida to ‘rtta yirik guruhni ajratish mumkin:
• orkestr uchun bastalangan asarlar;
• kamer musiqa (sonatalar, skripka, goboy, fleyta uchun triolar);
• organ konsertlari;
• klavir asarlari.
Gendel  ijodi  uchun  xos  boigan janrlardan  biri  organ,  grosso, 
orkestrli konsertlar boigan. Aynan konsertlar bilan kompozitor keng 
tinglovchilar  doirasi  oldiga  chiqishlar  qilib,  ularni  oratoriya  qism- 
larini  orasida,  antrakt  vaqtida  ijro  qilgan.  Gendelning  barcha 
konsertlari sof saroy uchun asarlar b o iib , hech qachon cherkovda ijro 
etilmagan.
Gendelning  cholg‘u  asarlari  qatorida  katta  shuhrat  qozongan