R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

m a’nosi bilan 
k e l d i  so'zshaklidagi zam on ma’nosi farqlanadi.
Birinchi sc‘zsh ak ld agi zamon sifatdosh shaklining ma’nosi b o ‘lsa,
keldi gap markazida tasdiq-inkor, modal lik, ¿haxs-son va kesimlik
pozitsiyasi unsurlari sistemasidan iborat butunlikning tarkibiy qismi.
T o‘g‘ri chiziq u ch b u rch a k n in g tomoni sifatida boshqa mohiyatga,
kvadratning t o m o n i sifatida boshqa m ohiyatga ega bo‘lgani kabi,
zarnon ham 
Kecha kelgan bola birikuvida boshqa, Bola kecha keldi
birikuvida boshqa 
butunlikning 
tarkibiy 
qismi. 
Harakatning
bajaruvchisi 
h a m
goh 
s o ‘z 
kengaytiruvchisi, 
goh 
gap
kengaytiruvchisi s ifa tid a nam oyon b o ‘lish i mumkin. 
Halim kecha
kelgan. Halim 
k e c h a kelganda men 
y o ‘q edim juftligining
birinchisida 
Halim gap kengaytiruvchisi (ega), konstruktiv bo‘lak,
ikkiinchi gapda e s a so‘z kengaytiruvchisi, ya’ni konstruktiv bo‘lak
emas. Shuningdek, 
keltirilgan misoldagi 
mintaqa bosqichida unsuri
egallashi so'zi k e s im m avqeida kelganda konstruktiv bo‘lak, boshqa
hollarda (hol va e g a bog‘langanda) esa s o ‘z kengaytiruvchisi.
Demak, 
m a ’l u m bo‘ladiki, muayyan 
aktant birlikning gap
yoki so‘z kengaytiruvchisi ma'vqeyida boclishi kengayuvchi s o ‘zning
sintaktik rnavqei b i l a n belgilanadi.
Gap bo‘lagi m a q o m id a s o ‘z ham, s o ‘z birikmasi ham kelishi
mumkin. Gap b o ‘la g i vazifasida kelgan s o ‘z o ‘z kengaytiruvchisi