R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

Turk nazfnida ch u tortib men alam,
Ayladim u l mamlakatni yakqalam.
(«Liscnut tayr»dan)
Va, hatto, 
«turlc sortdin tezfahinroqdur» («Muhokamatul
lug'atayn») deb y o z a d i.
1 1

---

['Turk] s o ‘zi turkiy tillarda (jumladan, 
0
‘zhek tilida) — keng va
tor m a 'n o g a ega. Keng ma’noda o‘z ichida bir necha ichki
guruhlarga bo'linadigan o'zaro qarindosh (kelib chiqish, leksik va
gram m atik vositalari bilan o‘zaro o‘xshash boigan) tillar (turkiy
tillar sh a k lid a ) va shu tillarda so'zlovchi xalq va ular ajdodlarining
uraum iy, barchasi uchun xos bo‘lgan nomi sifatida qoilaniladi.
Tarixiy manbalar va hozirgi ilmiy adabiyotlarda turkiy tillarning
o ‘zaro 
yaqinlik darajasiga ko‘ra ikki tarmog‘i — G ‘arbiy xun,
Sharqiy xun tarmoqlari, har bir tarmoqning bir necha guruhi
ajratiladi. Turkiy tillarning G ‘arbiy xun tarmog‘i quyidagi asosiy
ichki guruhlarga boMinadi.
1) 
qarluq guruhi (hoziigi o ‘zbek, uyg'ur tillari);
2) 
qipchoq guruhi (qoraqalpoq, qozoq, tatar, bosliqird,
n o ^ o y tillari);
3) 
o ‘g‘uz guruhi (turkman, ozarbayjon, turk, Turkiya
turkchasi, gagauz tillari);
4) 
bulg‘or guruhi tillari (chuvash tili) guruhlardan iborat
bo‘lsa, sh arq iy xun tarmog‘i quyidagi guruhlarga ajratiladi:
1) 
u yg‘ur-o‘g‘uz guruhi (qadimgi turkiy til, yoqut, xakas,
tuva t i l i , t o ‘falar tili);
2) 
qirg'iz-qipchoq guruhi (qirg‘iz, oltoy tillari) .
[Turk] s o ‘zi keng m a’noda shu tillar va xalqlaming umumiy